Επιδημιολογικά στοιχεία για τη χρήση και κατάχρηση των οινοπνευματωδών στην Ελλάδα
ΤΕΡΖΙΔΟΥ Μ.¹, ΣΙΑΜΟΥ Ι.^2
1Ψυχολόγος, MPhil, Επιστημονικά Υπεύθυνη, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά και την Τοξικομανία - Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής
²Κοινωνιολόγος, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά και την Τοξικομανία - Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής

Περίληψη
Η μελέτη αυτή έχει ως σκοπό να παρουσιάσει τα κυριότερα ευρήματα πρόσφατων επιδημιολογικών ερευνών για τη χρήση και κατάχρηση αλκοόλ στην Ελλάδα, καθώς και στοιχεία για τα εξαρτημένα από το αλκοόλ άτομα που προσεγγίζουν τις θεραπευτικές υπηρεσίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι Έλληνες άνδρες επικρατούν των γυναικών στην κατανάλωση οινοπνευματωδών (76,9% άνδρες και 54,6% γυναίκες καταναλώνουν οινοπνευματώδη >=1 φορά στις τελευταίες 30 ημέρες πριν από την έρευνα). Η μεγαλύτερη αύξηση της συχνής χρήσης οινοπνευματωδών (>=10 φορές στις τελευταίες 30 ημέρες) παρατηρείται και στα δύο φύλα στο πέρασμα από την εφηβική (4,7% και 1,2% αντίστοιχα) στην ηλικία των νεαρών ενηλίκων (35,7% και 17,9% αντίστοιχα). Το υψηλότερο ποσοστό περιστατικών μέθης τον τελευταίο μήνα και στα δύο φύλα παρατηρείται στους νεαρούς ενήλικες (33,5% και 18,7% αντίστοιχα). Το 62,6% καταναλώνουν οινοπνευματώδη εκτός σπιτιού, ενώ το 31,9% πίνουν στο σπίτι. Το 16,4% των Ελλήνων οδήγησαν αφού είχαν καταναλώσει >=3 ποτήρια οινοπνευματωδών ποτών στη σειρά. Η κατανάλωση αλκοόλ στο γενικό πληθυσμό φαίνεται να έχει μειωθεί μετά το 1998 (συχνή κατανάλωση οινοπνευματωδών: 32,9% το 1984, 32,2% το 1998 και 26,8% το 2004). Το ποσοστό μέθης παρουσιάζει αντίθετα τάση αύξησης μεταξύ του 1998 και του 2004 (11,7% και 12,2% αντίστοιχα). Τα στοιχεία για τους Έλληνες έφηβους δείχνουν ότι το 15,9% των μαθητών ηλικίας 14-18 ετών κάνουν συστηματική χρήση οινοπνευματωδών (2 φορές την εβδομάδα), ενώ το 12,4% αναφέρουν πως το τελευταίο έτος είχε >=3 περιστατικά μέθης. Το φαινόμενο της χρήσης οινοπνευματωδών στους εφήβους μαθητές παραμένει σταθερό με μικρές διακυμάνσεις μεταξύ του 1984 και του 2003, αντίθετα η μέθη εμφανίζει αυξητική τάση όπως και στον γενικό πληθυσμό, που είναι πιο μεγάλη ανάμεσα στο 1998 και το 2003 (1993: 9,2%, 1998: 10,9%, 2003: 12,4%). Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα άτομα που προσέγγισαν το 2006 τις θεραπευτικές υπηρεσίες σχετικά με προβλήματα εξάρτησης από αλκοόλ είναι ως επί το πλείστον άνδρες (72,9%), ηλικίας 36-50 ετών (52,9%), μέσου ή ανώτερου/ανώτατου εκπαιδευτικού επιπέδου (61,2%), με σταθερή απασχόληση (54,6%).

Συμπερασματικά, σημαντικές διαφορές κατανάλωσης σημειώνονται μεταξύ των δύο φύλων. Όσον αφορά τη μέθη, οι νεαροί ενήλικες εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά, ενώ αυξητική τάση παρατηρείται στη μέθη κυρίως μετά το 1998 τόσο στο γενικό όσο και στο μαθητικό πληθυσμό. Eγκέφαλος 2009, 46(2):57-63.

Λέξεις κλειδιά: Xρήση οινοπνευματωδών ποτών, μέθη, διαχρονικές μεταβολές της χρήσης, γενικός πληθυσμός, μαθητικός πληθυσμός, άτομα εξαρτημένα από το αλκοόλ.