«Η κοινωνικοποίηση των παιδιών στη νηπιακή ηλικία: Εκπαιδευτικές οδηγίες για γονείς»
ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΣΤΟΡΑ
Ιωάννα Μάστορα, Διδάκτωρ Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήματος Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής-Ψυχολογίας,
Γενική Γραμματέας Διεθνούς Ιδρύματος Ολυμπιακής και Αθλητικής Παιδείας, Καθηγήτρια Κολλεγίου University of Indianapolis, Athens
«Το νεογέννητο από τη γέννησή του φέρει όλα τα κύτταρα του νευρικού του συστήματος, τα οποία θα έχει σε όλη τη ζωή του. Αυτά τα κύτταρα περικλείουν την ικανότητα της μάθησης. Το παιδί δεν είναι μόνο μια ενσωμάτωση του μέλλοντος ώριμου ανθρώπου, αλλά είναι και φυλετική ενσωμάτωση του παρελθόντος της ανθρώπινης φυλής. Έτσι, το παιδί είναι «συμπέρασμα» και συγχρόνως «πρόλογος».
(Δανασή Αφεντάκη, Α. 1991)
Περίληψη
Η UNESCO υποστηρίζει ότι τα πρώτα χρόνια της ζωής των παιδιών είναι και τα σημαντικότερα της ζωής τους. Τότε είναι που αναπτύσσουν τις βασικές φυσικές, κοινωνικές, συναισθηματικές και διανοητικές δυνατότητές τους. Είναι επίσης ο χρόνος που αναπτύσσουν το βασικό πλαίσιο για τις αξίες της ζωής τους. Στόχοι των γονιών και των εκπαιδευτικών είναι να τα βοηθήσουν:
Κάθε εκπαιδευτική παρέμβαση ξεκινά από την πρώιμη παιδική ηλικία, ει δυνατόν τη νηπιακή. Με βάση τη σύγχρονη παιδαγωγική έρευνα, η περίοδος αυτή είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη του νέου ανθρώπου (Πορίσματα ΔΙΟΑΠ). Προκύπτει αδήριτη η ανάγκη να ανιχνευθούν οι ιδιαίτερες ανάγκες του παιδιού προσχολικής ηλικίας και να παρουσιαστεί με απλό, πρακτικό κι εύληπτο τρόπο ένα πλαίσιο ειδικών οδηγιών για τους γονείς που να βασίζεται σε αναγνωρισμένες μεθόδους κοινωνικοποίησης και θεμελιώδεις αρχές διαπαιδαγώγησης. Η συμβολή των γονιών είναι εξαιρετικά σημαντική, για αυτό θα πρέπει να προβλεφθεί επιμόρφωση και κατάλληλα έντυπα με σαφείς οδηγίες και προτάσεις (Τζίκας, Α., 2000). Στο πνεύμα αυτό, το Διεθνές Ίδρυμα Ολυμπιακής και Αθλητικής Παιδείας (ΔΙΟΑΠ) διοργάνωσε τρεις 3 Διεθνείς συνδιασκέψεις με θέμα: «Μια νέα γενιά αλλάζει τον κόσμο» με σκοπό την εισαγωγή της Κοινωνικής Αγωγής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Συνήθως βαρύτητα δίδεται μόνο στη ακαδημαϊκή μόρφωση, ενώ παραγκωνίζεται η διαμόρφωση της συνολικής κοινωνικής αγωγής κι ανάπτυξης του ατόμου. Το ΔΙΟΑΠ ανέθεσε στη διακεκριμένη Καθηγήτρια Δρ. Deanna Binder, την ανάπτυξη ενός Οδηγού για τους Γονείς με κατευθυντήριες οδηγίες για την άρτια προσέγγιση και διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους. Ο Οδηγός παρέχει το παιδαγωγικό πλαίσιο μέσα στο οποίο υπάρχουν αναλυτικές πληροφορίες και κατανοητά παραδείγματα για τους γονείς για να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά με τα μέλη της οικογένειας. Η παρούσα εργασία ανιχνεύει τα στάδια ανάπτυξης αυτής της πρωτοβουλίας και παρουσιάζει δραστηριότητες του οδηγού για τους γονείς. Εγκέφαλος 2009, 46(4):183-188.
Λέξεις κλειδιά: Κοινωνικοποίηση, νηπιακή ηλικία, οικογένεια, κοινωνική αγωγή, εκπαιδευτική παρέμβαση, οδηγός για τους γονείς.