Τοξικά βαρέα μέταλλα και η ειδική επίδρασή τους στα διάφορα είδη της άνοιας
ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ Ε.Α.
Α' Νευρολογική Κλινική ΑΧΕΠΑ, Α.Π.Θ.

Περίληψη
Η τοξικότητα βαρέων μετάλλων αντιπροσωπεύει μια ασυνήθιστη, ωστόσο κλινικά σημαντική, ιατρική κατάσταση. Εάν η θεραπευτική προσέγγιση της τοξικότητας δεν αναγνωριστεί, ή αντιμετωπιστεί με λάθος τρόπο, δύναται να οδηγήσει σε σημαντική νοσηρότητα και να φέρει ακόμα και τον θάνατο. Μεταξύ των πιο κοινών βαρέων μετάλλων που εμπλέκονται σε οξείες ή/και χρόνιες καταστάσεις συμπεριλαμβάνεται ο μόλυβδος, το αρσενικό, ο υδράργυρος, ο χαλκός και το αργίλιο.

Η συμπτωματολογία των βαρέων μετάλλων μπορεί να αποτελεί την αιτία διαφόρων συμπτωμάτων. Απώλεια μνήμης, αυξανόμενες αλλεργικές αντιδράσεις, υψηλή πίεση, κατάθλιψη, αλλαγή διάθεσης, οξυθυμία, "φτωχή" συγκέντρωση της σκέψης, επιθετική συμπεριφορά, αϋπνίες, κούραση, δυσλεξία, αυξημένη χοληστερόλη, τριγλυκερίδια, νευροπάθεια, αυτοάνοσες ασθένειες, καθώς και χρόνια κούραση αποτελούν μερικές μόνο από τις παθήσεις προερχόμενες από την έκθεση στις τοξίνες.

Τα βαρέα μέταλλα δηλητηριάζουν τον οργανισμό προκαλώντας την διάσπαση κυτταρικών ένζυμων, τα οποία δρουν ως καταλύτες των θρεπτικών μετάλλων όπως το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, και το σελήνιο. Τα τοξικά μέταλλα "κλωτσούν" τις θρεπτικές ουσίες και δεσμεύουν τους υποδοχείς των θρεπτικών ουσιών, προκαλώντας διάχυτα συμπτώματα που προέρχονται από την επιρροή τους σε νεύρα, ορμόνες, την πέψη, και την ανοσιακή λειτουργία.

Η ραγδαία ανάπτυξη της βιομηχανίας τα τελευταία χρόνια, έχει αυξήσει εντυπωσιακά το γενικό περιβαλλοντικό "φορτίο" από τις τοξίνες βαρέων μετάλλων, που προκύπτουν από την παραγωγή και εξαγωγή των καθαρών και μη ενώσεων των βαρέων μετάλλων για εμπορικούς σκοπούς.

Σήμερα, βαρέα μέταλλα ανιχνεύονται στο πόσιμο νερό, στο χώμα αλλά και στον αέρα, λόγω της αυξανόμενης χρήσης αυτών των ενώσεων. Είναι παρόντα σε κάθε τομέα του σύγχρονου καταναλωτισμού, από τα δομικά υλικά μέχρι τα φάρμακα καλλυντικών, στις επεξεργασμένες πηγές καυσίμων, τροφίμων και στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας. Είναι πολύ δύσκολο στην σημερινή εποχή να αποφύγει κανείς την επαφή/έκθεση σε οποιαδήποτε από τα πολλά επιβλαβή βαρέα μέταλλα που έχουν επικρατήσει σε μεγάλες ποσότητες στο περιβάλλον.

Ενώ δεν φαίνεται η κοινωνία να είναι πρόθυμη να εξουδετερώσει την απειλή της τοξικότητας των βαρέων μετάλλων, αλλά ούτε και να μειώσει την χρήση πολλών εμπορικών αγαθών, που παράγονται βασισμένα στην χρήση τους, θα μπορούσε ωστόσο να λάβει κάποια μέτρα προκειμένου να κατανοήσει καλύτερα αυτήν την απειλή και να θέσει σε δράση διάφορες πολιτικές αποφυγής και επεξεργασίας, προκειμένου να μειωθεί το αρνητικό αντίκτυπο που οι συγκεκριμένοι παράγοντες φαίνεται να έχουν στην ανθρώπινη υγεία.

Λέξεις κλειδιά: Τοξικότητα, είδη άνοιας, μόλυβδος, υδράργυρος, αρσενικό, ψευδάργυρος, αργίλιο, χαλκός.

Παθοφυσιολογία

Η παθοφυσιολογία των βαρέων μετάλλων παραμένει σχετικά σταθερή. Τα βαρέα μέταλλα δεσμεύονται από υδροθειικές ομάδες πρωτεϊνών, προκαλώντας αλλαγή της ενζυματικής τους δραστηριότητας.

Σχεδόν όλα τα οργανικά συστήματα εμπλέκονται με την τοξικότητα των βαρέων μετάλλων, με κυρίαρχα το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ), το Περιφερικό Νευρικό Σύστημα (ΠΝΣ), το αιματοποιητικό, το νεφρικό και το καρδιαγγειακό σύστημα. Σε μικρότερη έκταση, η τοξικότητα του μολύβδου μπορεί να προσβάλλει τα οστεο-μυϊκά και αναπαραγωγικά συστήματα. Η επιρροή στα οργανικά συστήματα καθώς και η δριμύτητα της τοξικότητας διαφέρουν ανάλογα με το συγκεκριμένο βαρύ μέταλλο το οποίο εμπλέκεται σε κάθε περίπτωση, την ηλικία του ατόμου και το επίπεδο τοξικότητας.

Συχνότητα

Στις ΗΠΑ: Από το σύνολο των βαρέων μετάλλων, η τοξικότητα από τη χρόνια έκθεση μολύβδου είναι η συνηθέστερα αντιμετωπίσιμη. Από την εθνική έρευνα εξέτασης υγείας και διατροφής (NHANES III) η οποία πραγματοποιήθηκε εντός του χρονικού διαστήματος 1988-1990 διαπιστώθηκε ότι ένα ποσοστό 0,4% βρεφών ηλικίας 1 έτους και μεγαλύτερων είχε επίπεδα μολύβδου στο αίμα 25 mcg/dL ή υψηλότερα. Παράλληλα, μεταξύ εκείνων ηλικίας 1-5 ετών, (κατ' εκτίμηση 1,7 εκατομμύρια παιδιά) εντοπίστηκαν επίπεδα μεγαλύτερα από 10 mcg/dL.

Το σύνδρομο της μολυβδίασης παιδικής ηλικίας, που προκαλείται από την κατάποση του μολύβδου, θεωρείται να έχει επίπτωση σε περισσότερα από 2 εκατομμύρια παιδιά προσχολικής ηλικίας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η τοξικότητα του μολύβδου έδειξε σημαντικά υψηλότερη επικράτηση στον Αφρικανικό Αμερικανικό πληθυσμό, καθώς και στις χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές περιοχές.

Η έκθεση σε αρσενικό, εντούτοις, εμφανίζεται συχνά και εκτός βιομηχανικών περιοχών, λόγω της παράλληλης χρήσης του ως τρωκτικοκτόνου.

Θνησιμότητα/νοσηρότητα

Όπως σημειώθηκε προηγουμένως, οι τοξικότητες βαρέων μετάλλων είναι σχετικά ασυνήθιστες. Εντούτοις, η αποτυχία ως προς την αναγνώριση και αντιμετώπισή τους, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα.

Η εγκεφαλοπάθεια είναι μία κύρια αιτία θνησιμότητας σε ασθενείς προσβεβλημένους από τοξικότητα βαρέων μετάλλων.

Φυλή: Μια υψηλότερη συχνότητα της τοξικότητας βαρέων μετάλλων εμφανίζεται στον Αφρικανικό-Αμερικανικό πληθυσμό, λόγω των καθυστερήσεων στην αφαίρεση των πηγών μολύβδου από τις χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές περιοχές.

Φύλο: Υπάρχει ελάχιστη, ή καμία διαφορά στην επικράτηση.

Τα επαγγέλματα που υποχρεώνουν τον απασχολούμενο να τεθεί σε χρόνια έκθεση σε συγκεκριμένα βαρέα μέταλλα και απασχολούν κυρίως άτομα ενός ιδιαίτερου φύλου συνδέονται με τα υψηλότερα ποσοστά έκθεσης σε εκείνο το φύλο.

Ηλικία: Διάφορα είναι τα σημεία ανησυχίας στην τοξικότητα βαρέων μετάλλων όσον αφορά την ηλικία. Γενικά, τα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα στην τοξικότητα των βαρέων μετάλλων και περισσότερο επιρρεπείς σε τυχαίες εκθέσεις.

Τα ανόργανα άλατα μολύβδου εισέρχονται στον οργανισμό μέσω της κατάποσης ή της εισπνοής. Στους ενήλικες μόνο το 10% της ληφθείσας δόσης μπορεί να απορροφηθεί. Αντίθετα, στα παιδιά απορροφάται τουλάχιστον το 50% μίας δόσης.

Η ανεπάρκεια σιδήρου, ασβεστίου και ψευδάργυρου αυξάνει το ποσοστό απορρόφησης μολύβδου.

Φυσικά συμπτώματα

Τα φυσικά συμπτώματα σχετικά με την τοξικότητα του μολύβδου ποικίλλουν με την ηλικία και τη δόση.

Οποιοσδήποτε συνδυασμός, νευρολογικής δυσλειτουργίας και αναιμίας πρέπει να προτρέψει μία εξέταση αναζήτησης της τοξικότητας από μόλυβδο.

Τα παιδιά είναι περισσότερο επιρρεπή σε δυσλειτουργία του ΚΝΣ, συμπεριλαμβανομένης της εγκεφαλοπάθειας, η όποια είναι σπάνια στους ενηλίκους.

Η εγκεφαλοπάθεια μπορεί να παρουσιαστεί ως οξεία ή να αναπτυχθεί αργά κατά τη διάρκεια εβδομάδων ή μηνών. Είναι πρέπον να ληφθεί υπόψη το ιστορικό του ασθενούς ώστε να αποσπαστούν στοιχεία ενδεχόμενης έκθεσης σε βαρέα μέταλλα.

Όπως με το μόλυβδο, η συμπτωματολογία τοξικότητας του αρσενικού ποικίλλει από διάφορους παράγοντες, όπως η συγκέντρωση, το ποσοστό απορρόφησης, και η χημική μορφή που λαμβάνεται.

Συμπτώματα κυρίως διάρροιας παρατηρούνται στην οξεία τοξικότητα αρσενικού.

Τα φυσικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την αναφυλαξία, την απολέπιση, την αποφολίδωση των χεριών και των ποδιών. Η ουλίτιδα, η στοματίτιδα, και σιαλόρροια σημειώνονται συχνά.

Νευρολογικές παθήσεις έχουν σημειωθεί σε περιπτώσεις οξείας τοξικότητας αρσενικού. Η τοξικότητα αρσενικού είναι συχνά συγκεχυμένη με το σύνδρομο Guillain-Barre.

Η οξεία νεφρική ανεπάρκεια δεν είναι ασυνήθιστη και, όταν παρατηρείται, είναι συχνά μοιραία.

Η τοξικότητα υδραργύρου παρουσιάζεται συχνά με δυσλειτουργία του ΚΝΣ (π.χ. ερεθισμός)

Η χρόνια έκθεση μπορεί να οδηγήσει σε ρίγος, το οποίο και αποτελεί το συνηθέστερο νευρολογικό εύρημα στη χρόνια τοξικότητα.

Οι ανόργανες μορφές υδραργύρου μπορούν να προκαλέσουν οξειδωτικές νόσους όπως π.χ. διαβρωτική οισοφαγία).

Η Acrodynia (δηλ. ρόδινη ασθένεια) παρατηρείται σε παιδιά με τοξικότητα υδραργύρου.

Τα φυσικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την αναφυλαξία και αποφολίδωση των χεριών και των ποδιών. Η ουλίτιδα, η στοματίτιδα, και η σιαλόρροια σημειώνονται συχνά.

Αργίλιο

Το αργίλιο συσσωρεύετε στους νεφρούς, τα οστά, τους πνεύμονες, το ήπαρ, τους μύες του εγκεφάλου, το δέρμα, τα όργανα αναπαραγωγής και το στομάχι.

Η τοξικότητα από αργίλιο μπορεί να παράγει διάφορα κλινικά σημάδια και κοινά συμπτώματα όπως είναι η υπερβολική κατάθλιψη, η καρδιακή αρρυθμία, ο πονοκέφαλος, η απώλεια ομιλίας, η ανορεξία, το μούδιασμα των άνω και κάτω άκρων και η θολή όραση.

Η τοξικότητα αργιλίου έχει αποδειχθεί ότι προάγει την εξασθένιση της μακροπρόθεσμης μνήμης, σε άτομα τα οποία έχουν εκτεθεί σε αυτό, όπως προκύπτει από διαφόρους ελέγχους.

Έχει μπλεχτεί στις διαταραχές γήρανσης του εγκεφάλου. Η νόσος του Alzheimer και ο παρκινσονισμός αποτελούν τις επικρατέστερες νόσους.

Αν και τα αυξανόμενα επίπεδα αργιλίου έχουν μετρηθεί στον εγκέφαλο καθώς και σε άλλους ιστούς του σώματος σε ασθενείς με νόσο του Alzheimer's, εντούτοις εμπλέκονται και άλλοι παράγοντες. Φαίνεται ότι υπάρχει μια αδυναμία του αιματοεγκεφαλικού φραγμού στον εγκέφαλο των ασθενών με Alzheimer's και αυτό μπορεί να επιτρέψει την εισροή ποικίλων τοξινών στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.

Σε περιοχές με υψηλά ποσοστά αργιλίου στο πόσιμο νερό παρουσιάζεται αύξηση της επίπτωσης της νόσου του Alzheimer's. Σχεδόν 100.000 άνθρωποι μεταξύ των 1,5-2 εκατομμυρίων ανθρώπων που φέρουν την νόσο πεθαίνουν κάθε χρόνο.

Ομοίως ασθενείς με μακροχρόνια αιμοδιάλυση έχουν παρουσιάσει ένα προοδευτικό νευρολογικό σύνδρομο που περιλαμβάνει λεκτικές διαταραχές, κλωνικούς σπασμούς μυών και εγκεφαλοπάθεια1. Τα στοιχεία της παραπάνω μελέτης έδειξαν ότι το εισπνεόμενο αργίλιο μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της πνευμονικής ίνωσης και μικρότερου βαθμού λεμφοκωκκιομάτωσης2.

Αρσενικό

Πηγή έκθεσης: Το έδαφος και το πόσιμο νερό είναι ευαίσθητα στη προσβολή από αρσενικό που χρησιμοποιείται κυρίως σε εγκαταστάσεις γαλβανισμού και παραγωγής ενέργειας, μυκητοκτόνα, εντομοκτόνα, ζιζανιοκτόνα, φυτοφάρμακα, στα συντηρητικά και τις πρόσθετες ουσίες ζωικών τροφών, σε χημικά απόβλητα και αντιβιοτικά, ενώ εντοπίζεται και σε περιοχές επιβλαβών αποβλήτων.

Ιστοί στόχοι: Πολλές χημικές ενώσεις με αρσενικό απορροφώνται εύκολα μέσω της στοματικής οδού. Η απορρόφηση μέσα στους πνεύμονες εξαρτάται από το μέγεθος της ένωσης και θεωρείται ότι ένα μεγάλο μέρος του εισπνεόμενου αρσενικού απορροφάται αργότερα διαμέσω του στομαχιού μετά από την αναπνευστική εκκαθάριση (mucocillary)3. Μετά από την απορρόφηση των ενώσεων αρσενικού αυτό διανέμεται στην αορτή και την επιφάνεια του σπλήνα, των πνευμόνων, των νεφρών, και του ήπατος. Οι ενώσεις αρσενικού επίσης εύκολα κατακρατώνται στα μαλλιά και στα νύχια4.

Συμπτώματα: Το αρσενικό είναι ένα ιδιαίτερα τοξικό στοιχείο που έχει χρησιμοποιηθεί, όπως είναι ήδη ιστορικά γνωστό, σε αυτοκτονίες και ανθρωποκτονίες. Οι επιπτώσεις που φέρει στην υγεία είναι γνωστές και πολύμορφες. Η οξεία έκθεση στις ενώσεις αρσενικού μπορεί να προκαλέσει ανορεξία, ναυτία, εμετούς, διάρροια, μυϊκούς πόνους και το κάψιμο του στόματος και του λαιμού3.

Μία μεγάλη οξεία στοματική δόση προκαλεί ταχυκαρδία, οξεία εγκεφαλοπάθεια, παράλυση, συμφορητικούς σπασμούς, κώμα, ακόμη και θάνατο5.

Επαναλαμβανόμενη έκθεση στις ενώσεις αρσενικού έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί στην ανάπτυξη περιφερικών νευροπαθειών, εγκεφαλοπάθειας, δυσφορίας, σε σύνδρομο του Raynaud, καθώς και σε γάγκρενα των χαμηλότερων άκρων ("μαύρη ασθένεια κάτω άκρων").

Άλλα χρόνια αποτελέσματα της δηλητηρίασης από αρσενικό είναι οι ανωμαλίες του δέρματος, τα νευροτοξικά συμπτώματα, η χρόνια αναπνευστική νόσος, η άνοια, η απώλεια ακοής και οι καρδιαγγειακές παθήσεις6,7.

Χαλκός

Πηγές έκθεσης: Ο χαλκός υπάρχει στη φύση με τη στοιχειώδη του μορφή καθώς και ως συστατικό πολλών διαφορετικών ενώσεων. Η τοξικότερη μορφή χαλκού είναι πιθανά ο δισθενής χαλκός (Cu2+). Απελευθερώνεται στο περιβάλλον κυρίως διαμέσω των αποβλήτων των στερεών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων των μεταλλείων. Είναι παρόν στον αέρα και το νερό λόγω διαφόρων φυσικών φαινομένων, όπως οι ηφαιστειακές εκρήξεις, και η μεταδιδόμενη μέσω του ανέμου σκόνη. Οι πηγές πόσιμου νερού μολύνονται από χαλκό λόγω της χρήσης του σε πολλούς διαφορετικούς τύπους υδραυλικών προμηθειών.

Ιστοί στόχων: Η απορρόφηση του χαλκού εμφανίζεται διαμέσω της εξωτερικής επιφανείας των πνευμόνων, και του γαστρεντερικού ατραπού8. Ο βαθμός στον οποίο απορροφάται στο γαστροεντερικό ατραπό εξαρτάται κατά ένα μεγάλο μέρος από τη χημική σύστασή του και την παρουσία άλλων ουσιών όπως του ψευδαργύρου9. Μόλις απορροφηθεί ο χαλκός διανέμεται πρώτα στο ήπαρ, και στη συνέχεια στα νεφρά, τον σπλήνα, στην καρδιά, στους πνεύμονες, στο στομάχι, στο έντερο, στα νύχια και στα μαλλιά.

Συμπτώματα: Η οξεία τοξικότητα του χαλκού χαρακτηρίζεται από ταχυκαρδία, διάρροια, εμετό, κοιλιακό πόνο και μία μεταλλική γεύση στο στόμα. Η χρόνια έκθεση στο χαλκό μπορεί να παράγει πολυάριθμες διαταραχές της συμπεριφοράς. Η τοξικότητα χαλκού έχει χαρακτηριστεί στους ασθενείς με την νόσο Wilson, μια γενετική διαταραχή που προκαλεί μια ανώμαλη συσσώρευση του χαλκού στους ιστούς του σώματος.

Η νόσος Wilson μπορεί να αποδειχτεί μοιραία, εκτός αν θεραπευτεί εγκαίρως. Οι εκδηλώσεις αυτής της νόσου περιλαμβάνουν εγκεφαλικές βλάβες, προοδευτική απομυελίνωση, ψυχιατρικές διαταραχές, αυτοκαταστροφικές τάσεις, κατάθλιψη, επιθετική συμπεριφορά, αιμολυτική αναιμία και κίρρωση ήπατος8,10,11. Σε μερικούς ασθενείς εμφανίζεται επίσης ακαμψία μυών και έμφραγμα του μυοκαρδίου10.

Υπάρχουν στοιχεία ότι ορισμένα οξειδοαναγωγικά ενεργά ιόντα μετάλλων συμπεριλαμβανομένου του χαλκού και του υδραργύρου διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επιδείνωση και ίσως τη διευκόλυνση των οξειδωτικών βλαβών προκαλούμενων από την A-beta πρωτεΐνη και τις αποθέσεις αμυλοειδούς στην νόσο του Alzheimer's.

Ο χαλκός είναι ένα ουσιαστικό μέταλλο που διαδραματίζει έναν θεμελιώδη ρόλο στη βιοχημεία του νευρικού συστήματος. Διάφορες χρόνιες νευρολογικές παθήσεις που περιλαμβάνουν μεταβολικές ανωμαλίες χαλκού είναι καλά τεκμηριωμένες, όπως η νόσος του Wilson και η νόσος του Menkes. Οι μεταλλαγές στο ένζυμο υπεροξειδίου χαλκού/ ψευδάργυρου (SOD) έχουν αποδειχθεί ως ένας σημαντικός παράγοντας στον εκφυλισμό μηχανικών νευρώνων σε συνθήκες όπως στη νόσο του Alzheimer's. Παρόμοια αποτελέσματα στο SOD χαλκού/ψευδαργύρου έχουν αποδειχθεί ότι επιφέρουν παράγοντες άλλων νόσων όπως στον αυτισμό και τον Παρκινσονισμό.

Μόλυβδος

Πηγές έκθεσης: Ο μόλυβδος αποτελεί το 5ο πιο κοινό χρησιμοποιούμενο μέταλλο στις ΗΠΑ. Εξορύσσεται ευρέως από το Missouri, το Colorado, το Idaho και την Utah για να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή πυρομαχικών, μεταλλικών στοιχείων φερόντων οργανισμών, υλικών ορείχαλκου/σωληνώσεων, σταθεροποιητικών υλών συγκολλήσεως, εμπορευματοκιβωτίων, προϊόντων βενζίνης, κεραμικής και βαρών12. Η ανθρώπινη έκθεση στον μόλυβδο προκύπτει κυρίως από την κατάποση νερού, από μόρια που περιέχουν μόλυβδο τα οποία διακινούνται μέσα στην ατμόσφαιρα καθώς και από βαφές που περιέχουν μόλυβδο.

Ο καπνός από τα τσιγάρα αποτελεί επίσης μια σημαντική πηγή έκθεσης στον μόλυβδο. Άτομα τα οποία καπνίζουν ή αναπνέουν καπνό από τσιγάρα είναι πιθανώς περισσότερο εκτεθειμένα σε μεγαλύτερα επίπεδα μολύβδου απ' ότι άτομα που δεν εκτίθενται στον καπνό14.

Ιστοί στόχοι: Ο μόλυβδος απορροφάται από τον οργανισμό μετά από εισπνοή ή από κατάποση. Τα παιδιά απορροφούν τον μόλυβδο με πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα απ' ότι οι ενήλικες μετά από έκθεση σε αυτόν, ενώ ο μόλυβδος ο οποίος έχει εισέλθει στον οργανισμό μετά από κατάποση είναι πολύ ευκολότερα απορροφήσιμος σε άτομο το οποίο διανύει περίοδο νηστείας16. Ποσοστό μεγαλύτερο από 90% από μόλυβδο ο οποίος έχει εισαχθεί στον οργανισμό με την εισπνοή απορροφάται άμεσα από το αίμα. Εφόσον ο μόλυβδος έχει απορροφηθεί κυκλοφορεί μέσα στην ροή του αίματος και διανέμεται πρωταρχικά στους μαλακούς ιστούς (νεφρά, εγκέφαλος και μύες) και στα οστά. Οι ενήλικες διανέμουν περί το 95% του ποσοστού μολύβδου στον οργανισμό τους στα οστά, ενώ αντιθέτως τα παιδιά ένα μικρότερο ποσοστό, της τάξης του 73%16.

Σημάδια και συμπτώματα: Ο μόλυβδος αποτελεί ένα από τα περισσότερο τοξικά στοιχεία τα οποία εμφανίζονται φυσικά επάνω στην Γη.

Υψηλές συγκεντρώσεις μολύβδου μπορούν να οδηγήσουν σε αμετάκλητη εγκεφαλική βλάβη (εγκεφαλοπάθεια), ανακοπή, κώμα, ακόμη και θάνατο εφόσον δεν αντιμετωπιστούν άμεσα16.

Η βλάβη που προκαλείται στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) λαμβάνεται ως ιδιαίτερα σοβαρή εφόσον η συγκέντρωση μολύβδου στο αίμα ξεκινά από 40 mcg/dL, αφού τότε δύναται να προκαλέσει μείωση των ταχυτήτων διεξαγωγής των νεύρων και νευρίτιδα17. Άτομα τα οποία εκτίθενται σε μέτρια επίπεδα μολύβδου έχουν εμφανίσει νευροψυχολογική αδυναμία.

Υπάρχουν στοιχεία τα οποία υποδεικνύουν ότι ο μόλυβδος μπορεί να προκαλέσει οξυθυμία, κούραση, δυσκολία στην επεξεργασία πληροφοριών, προβλήματα μνήμης, μείωση των χρόνων αίσθησης και μηχανικής αντίδρασης, βλάβη στην διαδικασία λήψης αποφάσεων καθώς και μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης18.

Συγκεντρώσεις μολύβδου στο αίμα μεγαλύτερες από 70 mcg/dL προκαλούν αναιμία η οποία χαρακτηρίζεται από μείωση των επιπέδων αιμοσφαιρίνης και ερυθροποιητίνης - καθώς και μικρότερη διάρκεια ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων19,20.

Σε συγκεντρώσεις μολύβδου στο αίμα περί των 80-100 mcg/dL, προκύπτει ιδιαίτερα σοβαρή εγκεφαλοπάθεια. Παιδιά τα οποία καταφέρνουν να επιζήσουν μετά από εγκεφαλοπάθεια προκαλούμενη από τον μόλυβδο, συνήθως υποφέρουν από μόνιμη εγκεφαλική βλάβη, η οποία χαρακτηρίζεται από νοητική καθυστέρηση και διάφορες βλάβες συμπεριφοράς. Τα παιδιά αυτά επίσης πάσχουν από μειωμένες ταχύτητες διεξαγωγής νεύρων, περιφερική νευροπάθεια, γνωστική εξασθένιση και διαταραχές προσωπικότητας20.

Νευροψυχολογική λειτουργία. Νεαρά άτομα τα οποία εκτίθενται στον μόλυβδο μπορούν να παρουσιάσουν νοητική καθυστέρηση, δυσκολία εκμάθησης, μειωμένη συγκέντρωση, προβλήματα συμπεριφοράς (επιθετικότητα) και μειωμένη φυσική ανάπτυξη21,22.

Υδράργυρος

Πηγές έκθεσης: Δύο κυρίες μορφές: ο οργανικός και ο ανόργανος υδράργυρος.

Ο ανόργανος υδράργυρος εμφανίζεται όταν το στοιχείο του υδράργυρου ενώνεται με χλώριο, θείο ή οξυγόνο. Ο ανόργανος υδράργυρος καθώς και το στοιχείο του υδραργύρου είναι αμφότερα τοξικά και επιδρούν δυσμενώς στην υγεία.

Ο οργανικός υδράργυρος είναι γνωστό ότι βιοαποικοδομείται ή περνά την τροφική αλυσίδα λόγω της αδυναμίας του οργανισμού να τον επεξεργαστεί και να τον καταστρέψει. Εντοπίζεται κυρίως σε θαλάσσια έμβια (ψάρια) σε ζώα φάρμας και συχνά εντοπίζεται σε διάφορα προϊόντα όπως στο επεξεργασμένο σιτάρι και στο επιφανειακό αλάτι, σε γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς και σε πηγές φρέσκου νερού23.

Ιστοί στόχοι: Η απορρόφηση και η διανομή των ενώσεων υδραργύρου εξαρτάται κυρίως από την χημική κατάστασή τους. Οι ενώσεις του οργανικού υδραργύρου απορροφούνται από το γαστρεντερικό τμήμα πιο άμεσα από ότι οι ενώσεις ανόργανου υδραργύρου, αφού οι τελευταίες απορροφώνται σε ένα πολύ μικρό ποσοστό. Μετά την απορρόφηση εντός του γαστροεντερικού τμήματος, ο οργανικός υδράργυρος διανέμεται σε όλο το σώμα, έχοντας ωστόσο την τάση να συγκεντρώνεται στον εγκέφαλο και τα νεφρά24. Περί το 80% από τον ατμό υδραργύρου απορροφάται άμεσα από τους πνεύμονες και διανέμεται στο ΚΝΣ και τους νεφρούς25. Οργανικές και ανόργανες μορφές υδραργύρου έχουν επίσης εμφανιστεί σε κύτταρα του μυϊκού ιστού και του ήπατος καθώς και στα ερυθρά αιμοσφαίρια26-28.

Σημάδια και συμπτώματα: Η συνεχής έκθεση σε υδράργυρο μπορεί να προκαλέσει ένα σημαντικό αριθμό ανθρώπινων δυσλειτουργιών. Ο βαθμός της βλάβης, της δυσλειτουργίας, εξαρτάται κυρίως από την χημική του σύσταση και τον χρόνο έκθεσης. Ενώ οι ενώσεις του ανόργανου υδραργύρου θεωρούνται λιγότερο τοξικές απ' ότι οι οργανικές (κυρίως λόγω των δυσκολιών απορρόφησης), ο ανόργανος υδράργυρος που τελικά απορροφάται μετατρέπεται εύκολα και φυσιολογικά σε μία οργανική μορφή στο ήπαρ.

Η οξεία κατάποση ανόργανων αλάτων υδραργύρου μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές ανωμαλίες, όπως κοιλιακούς πόνους, εμετούς, διάρροιες, και αιμορροΐδες28. Επαναλαμβανόμενη και μακρά έκθεση είχε ως αποτέλεσμα σοβαρές διαταραχές στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, στην γαστρεντερική οδό, στα νεφρά και το ήπαρ. Ο Daivs και οι συνεργάτες του29 (Daivs 1974) έχουν αναφέρει ότι άτομα τα οποία έχουν υποστεί δηλητηρίαση από χρόνια κατάποση καθαρτικών που περιέχουν ανόργανο υδράργυρο, έχουν παρουσιάσει άνοια, κολίτιδα, καθώς και αποτυχία της νεφρικής λειτουργίας.

Εφόσον ο ανόργανος υδράργυρος διαπεράσει διαμέσω της αναπνευστικής οδού μπορεί να προκαλέσει ένα εύρος κλινικών επιπλοκών, όπως την διαβρωτική βρογχίτιδα, την πνευμονία, νεφρικές δυσλειτουργίες, την κόπωση, την αϋπνία, την έλλειψη μνήμης, την αψιθυμία, πόνο στο στήθος, εξασθένιση της πνευμονικής λειτουργίας και ουλίτιδα30,28.

Η χρόνια εισπνοή ενώσεων ανόργανου υδραργύρου μπορεί να προκαλέσει μείωση της λειτουργίας του αισθητήριου και του κινητικού νεύρου, κατάθλιψη, οπτικές και ακουστικές παραισθήσεις μυϊκό τρόμο, διαταραχές στον ύπνο, αλλαγές στην αυτόνομη λειτουργία (καρδιακός σφυγμός, πίεση αίματος, αντανακλαστικά), εξασθενημένο οπτικοκινητικό συντονισμό, διαταραχές στην ομιλία, άνοια, κώμα και θάνατο30-34.

Ο Ngim και οι συνεργάτες του το199234 μέσω ενός πειράματος που πραγματοποίησαν σε μια ομάδα επιστημών, οι οποίοι κατά την διάρκεια της εργασίας τους υπήρξαν εκτεθειμένοι σε ατμούς υδραργύρου, έδειξαν ότι οι τελευταίοι αποδίδουν αρκετά χειρότερα, σε προσωπικές νευρολογικές δοκιμές που μετρούν την ταχύτητα κίνησης, την οπτική σάρωση, τον οπτικοκινητικό συντονισμό και την συγκέντρωση, καθώς και την λεκτική και την οπτική μνήμη. Ο Kishi και οι συνεργάτες του το199335 έχουν διαπιστώσει ότι οι εργαζόμενοι χυτών υλικών που εκτίθενται στις ανόργανες ενώσεις υδραργύρου συνεχίζουν να υποφέρουν από νευρολογικά συμπτώματα-τρόμους, πονοκεφάλους, βραδεία ομιλία, γεροντικά συμπτώματα και εξασθενημένες νοητικές ικανότητες, 18 χρόνια μετά την παύση της έκθεσής τους στον υδράργυρο.

Ενήλικες έχουν αντιμετωπίσει διάφορα συμπτώματα, όπως παραισθήσεις οπτικές βλάβες, αταξία, κόπωση, τρόμο, ακουστικές βλάβες (κώφωση) και κώμα35α,36. Νευροπαθολογικές παρατηρήσεις σε εκτεθειμένα άτομα έχουν δείξει αμετάκλητες εγκεφαλικές βλάβες συμπεριλαμβανομένης της νευρωνικής νέκρωσης, του εγκεφαλικού οιδήματος, της γλοίωσης και της εγκεφαλικής ατροφίας36.

Παιδιά στο Ιράκ μετά από τροφική δηλητηρίαση (από μυκητιοκτόνα που περιέχουν μεθυλιωμένο υδράργυρο) παρουσίασαν οπτικές ακουστικές και γνωστικές διαταραχές, ως αποτέλεσμα βλάβης του Νευρικού Συστήματος35α,β.

Οι ατμοί υδραργύρου του αμαλγάματος διαπερνούν εύκολα την κυτταρική μεμβράνη και δεσμεύουν τις θειικές (SH, sulphydryl) ομάδες, με συνέπεια την αδρανοποίηση ενώσεων του θείου και τη "φραγή" ενζυμικών λειτουργιών, όπως για παράδειγμα με την κυστείνη και την διοξυγενάση, καταλήγοντας στην παραγωγή μεταβολιτών του θείου με ακραία τοξικότητα που ο οργανισμός δεν μπορεί να αποβάλλει.36-41.

Το θείο είναι απαραίτητο συστατικό των ενζύμων, των ορμονών, του νευρικού ιστού και αρκετών κυτταρικών πληθυσμών του αίματος. Αναστολή της οξείδωσης του θείου σε κυτταρικό επίπεδο έχει παρατηρηθεί σε πολλούς ασθενείς με χρόνιες εκφυλιστικές νόσους όπως η Parkinson, η Alzheimer, ο Λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και άλλες και δείχνει να αποτελεί σημαντικό παράγοντα παρόμοιων καταστάσεων39-42.

Η ελάττωση του υδραργύρου με συνδυασμό και την αποτοξίνωση της βασικές θειικές τοξίνες στο ήπαρ με αποτέλεσμα να έχουμε τους τοξικούς μεταβολίτες και διαδοχικές νευρικές ζημίες με τον χρόνο40.

Ο υδράργυρος αναστέλλει επίσης τη μεταβολική δράση του μαγγανίου και την είσοδο ιόντων ασβεστίου μέσα στο κυτταρόπλασμα41. Η οξειδωτική πίεση και το οξειδωτικό stress (ROS) έχουν εμπλακεί επίσης σε νόσους όπως η Alzheimer και η Parkinson42-46.

Ο προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος είναι τεκμηριωμένο ότι αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα σε νευροεκφυλιστικές νόσους όπως τη νόσο του Alzheimer, την Σκλήρυνση κατά Πλάκας και την Parkinson47-50. Μερικοί παράγοντες που έχουν τεκμηριωθεί συμμετάσχουν στην απόπτωση των νευρώνων και των ανοσολογικών κυττάρων συμπεριλαμβανομένου του κινήτρου του ερεθισμού των κυτοκινών Όγκος Νέκρωσης Παράγων - άλφα (TNFa) (126).ενεργό οξειδωτικό είδος και οξειδωτικό στρες42-46, νιτρικό οξύ και υπεροξυνιτρική τοξικότητα44,51, διέγερση της τοξικότητας και λυπιδική υπεροξύδοση54,57, έξτρα ελεύθερα επίπεδα κυστεϊνης36,37,39,52, υπέρ τοξικότητα των γλουταμικών43,53, υπέρ τοξικότητα της ντοπαμίνης43,52, η παραγωγή της β- αμυλώδης56 αυξάνεται η συρροή της τοξικότητα του ασβεστίου41,45,53,56,57 και ο θρυμματισμός του DNA38,45,58,59 η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία της μεμβράνης52,54.

Ομοσπονδιακή εταιρεία βρίσκεται πολύ κοντά στο να δώσει ακριβές νούμερο ως προς το μέγιστο ποσό της οργανικής ρυπαντικής ουσίας που μπορεί να υπάρξει στα ψάρια.

Άτομα στην Ιαπωνία που έφαγαν ψάρια με μεγάλες ποσότητες μεθύλίου του υδραργύρου είχαν την εμπειρία να δοκιμάσουν τα ίδια συμπτώματα. Παρόμοιες εμπειρίες παρουσίασαν άτομα Ιάπωνες που πέθαναν στον θαλάσσιο κόλπο της Μιναμάτα παρουσίασαν στις αυτοψίες παρόμοια συμπτώματα. Δηλαδή εγκεφαλικές αλλοιώσεις, ατροφία του εγκεφάλου, οίδημα και γλοιώσεις στις βαθύτερες ρωγμές του εγκεφάλου όπως είναι ο οπτικός φλοιός65.

Δηλητηρίαση από υδράργυρο έχει προξενήσει πάρα πολλά συμπτώματα τα τελευταία χρόνια στους ανθρώπους. Μεταξύ αυτών είναι τα εξείς: ALS, Parkison, σωματονευρικές παθήσεις, σύνδρομο κωπόσεως66-68 τελευταία στη Αμερική απεδείχθη ότι ο υδράργυρος παίζει ένα σπουδαίο ρόλο στην ασθένεια του Αυτισμού69,70.

Πάνω από δύο εκατομμύρια έχουν επηρεασθεί από τον αυτισμό, ένα νευροαναπτυσόμενο σύνδρομο, που παράγει την ανασφάλεια στην κοινονικότητα71-79.

Μηχανισμός

Οι μηχανισμοί με τους οποίους δρα ο υδράργυρος παράλληλα με άλλες τοξικές ουσίες αναφέρονται στις επόμενες παραγράφους.

Η Na(+), K(+)-ATPase είναι μια διαμεμβρανική πρωτεΐνη που μεταφέρει ιόντα νατρίου και καλίου στο εσωτερικό του κυττάρου κατά τη διάρκεια ενός κύκλου, που χρησιμοποιεί την ενέργεια που απελευθερώνεται από την υδρόλυση μορίων του ATP. Ο υδράργυρος αναστέλλει την λειτουργία της Na(+), K(+)-ATPase πρωτεΐνης.

Μελέτες έχουν δείξει ότι στον ορό ορισμένων ασθενών με τη νόσο του Alzheimer υπήρξε μία μείωση του ποσοστού του μαγνησίου, και μείωση της δραστηριότητας της Na(+)-K+ ATPase πρωτεΐνης στην μεμβράνη των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Η δραστηριότητα όλων των ελεύθερων-ριζών των σαρωτικών ενζύμων η συγκέντρωση της γλουταθιόνης της άλφα τοκοφερόλης η ικανότητα σύνδεσης σιδήρου και κυτταροπλασμίνης, ελλατώνεται σημαντικά σε ασθενείς με τη νόσο του Alzheimer, ενώ η συγκέντρωση των λιπιδίων του ορού καθώς και των προϊόντων της υπεροξύδωσης και του νιτρικού οξειδίου αυξάνονται.

Η αναστολή της δράσης της Na+-K+ ATPase πρωτεΐνης μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση του ενδοκυτταρικού ασβεστίου τη μείωση του μαγνησίου, οδηγώντας 1) στην απενεργοποίηση του μηχανισμού μεταφοράς νευροδιαβιβαστών 2) στην νευρολογική εκφύλιση και την απόπτωση 3) στη μιτοχονδριακή δυσλειτουργία, 4) στην ελαττωματική λειτουργία των σωματίων Golgi και στην δυσλειτουργία επεξεργασίας πρωτεϊνών. Είναι τεκμηριωμένο Hugh Fudenberg 1970-1980 αναφορές στο παρών έγγραφο ότι ο υδράργυρος αποτελεί μια αιτία από τις παραπάνω καταστάσεις της Alzheimer.

Ατμοί υδραργύρου από τα σφραγίσματα των δοντιών των ανθρώπων διαπερνούν την κυτταρική μεμβράνη, ενώνονται με σουλφυδριλικές ομάδες - SH (sulphydryl) ενζύμων (κυστεϊνη δυοξυγενάση CDO, γ-γλουταμίλτρασπεπτιδάση CGC), με αποτέλεσμα την αναστολή της λειτουργίας αυτών, και επιπλέον παράγουν θειικούς μεταβολίτες με μεγάλη τοξικότητα που το σώμα είναι ανίκανο να αποβάλλει36-41.

Ο υδράργυρος έχει αποδειχθεί επίσης ότι προκαλεί κυτταροτοξικότητα και οξειδωτικό stress, αυξάνει την έκκριση βήτα-αμυλοϊδούς και προάγει την ανεπάρκεια ενεργού ψευδαργύρου σε ασθενείς με τη νόσο του Alzheimer's, καθώς επίσης προκαλεί μείωση των επιπέδων λιθίου το οποίο προστατεύει τα εγκεφαλικά κύτταρα ενάντια στην περίσσεια του γλουταμικού οξέος.

Αυτές οι μελέτες61-63 εμπλέκουν σαφώς τον υδράργυρο ότι έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει νευροεκφύλιση του κεντρικού νευρικού συστήματος σε επίπεδο που φτάνει τα 20 ppb.

Η υπεροξείδωση λιπιδίων που μπορεί να προκαλέσει ο υδράργυρος, αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα της νευροτοξικότητας ενώ οδηγεί σε μειωμένα επίπεδα υπεροξείδωσης της γλουταθιόνης και του υπεροξειδίου της δισμουτάσης.

Ψευδάργυρος

Πριν από 20 χρόνια, οι επιστήμονες ανέφεραν την σχέση μεταξύ του αργιλίου και της νόσου του Alzheimer. Τώρα, οι περισσότεροι δεν θεωρούν το αργίλιο ως ένα υπεύθυνο παράγοντα, αλλά πρόσφατες δημοσιεύσεις στο περιοδικό Science δείχνουν ότι ένα άλλο ορυκτό, ο ψευδάργυρος, ίσως να σχετίζεται με την νόσο. Υψηλά επίπεδα ψευδαργύρου στον εγκέφαλο αποτελούν πλέον χαρακτηριστικό της νόσου του Alzheimer.

Επιστήμονες γνώριζαν για πολλά χρόνια ότι μία μη ομαλή πρωτεΐνη που ονομάζεται beta Amyloid συσσωρεύετε στον εγκέφαλο των ανθρώπων που υποφέρουν από την ασθένεια του Alzheimer's. Νωρίτερα οι επιστήμονες νόμιζαν ότι παίρνει χρόνια για να σχηματισθεί η beta amyloid, αλλά ο Dr. Rudolph Tanzi of the Massachusetts General Hospital, σχημάτισε σε δυο λεπτά beta amyloid μετά από την προσθήκη υψηλών δόσεων ψευδαργύρου στον ιστό του εγκεφάλου. Οι ιστοί του εγκεφάλου περιέχουν πολύ λίγη ποσότητα ψευδαργύρου.

Εγκέφαλοι ασθενών με την ασθένεια του Alzheimer's (AD) με πολυάριθμα κοιτάσματα μιας ουσίας που ονομάζετε amyloid, είναι αβέβαιο ακόμη εις το εάν αυτή η ουσία του amyloid είναι η αιτία του θανάτου των εγκεφαλικών κυττάρων και η δυσλειτουργία της άνοιας, είναι τόσο χαρακτηριστική της ασθένειας που οποιαδήποτε ουσία προκαλεί την εναπόθεση στον εγκέφαλο την ασθένεια πρέπει να είναι πολύ κοντά ούτως ώστε να προκαλέσει την δυσλειτουργία.

Η κύρια χημική σύνθεσης της Alzheimer amyloid είναι μια μικρή πρωτεΐνη που ονομάζεται A-beta (Ab), που πρόσφατα περιγράφικε ως μια πολύ δυαλιτή χημική ουσία στα βιολογικά υγρά όπως το πλάσμα και ΕΝΥ. Εμείς έχουμε υιοθετήσει την προϋπόθεση ότι ο παράγοντας που προκαλεί την διαλυτότητα της ουσίας A-beta να είναι αδιάλυτος, μας δίδει λοιπόν σπουδαίες προϋποθέσεις ως προς το πια από τα πολλά συστήματα βρίσκεται πιο κοντά στον δρόμο που προκαλεί την ασθένεια. και προκαλεί την χαώδη κατάσταση του εγκέφαλο με Alzheimer Έχουμε διαπιστώσει ότι ο ψευδάργυρος ενώνεται πολύ έντονα με την A-beta, αλλά υπό την παρουσία υψηλοτέρων επιπέδων ψευδαργύρου που βρίσκονται σε κανονικό ανθρώπινο εγκέφαλο, η A-beta σχηματίζει γρήγορα amyloid.

Μη κανονικά επίπεδα ψευδαργύρου στον εγκέφαλο είναι ένα γνώρισμα χαρακτηριστικό του εγκεφάλου της ασθένειας του Alzheimer ( καθώς επίσης είναι και ένα χαρακτηριστικό του όρου Down syndrome που περιπλέκεται αμετάβλητα με την παθολογία του Alzheimer), είναι πιθανόν ένας ανώμαλος μεταβολισμός του ψευδαργύρου που συγκεντρώνει την A-beta στον αναταραγμένο εγκέφαλο.

Τμήμα έκτακτης ανάγκης

Τοξικότητα μόλυβδου

Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην τοξικότητα του μολύβδου.

Τα κοιλιακά συμπτώματα επιλύονται συνήθως μετά από την έναρξη της θεραπείας χήλισης αλλά μπορούν να εμείνουν περισσότερο από 15 εβδομάδες.

Τοξικότητα υδραργύρου

Οι περιπλοκές της τοξικότητας υδραργύρου είναι δοσοεξαρτώμενες και μορφοεξαρτώμενες..

Τα νευρολογικά ελλείμματα είναι κοινά σε οργανική τοξικότητα υδραργύρου.

Απολύμανση με τον ενεργοποιημένο ξυλάνθρακα. Η απολύμανση πρέπει να παρακρατήσει εάν είναι ανόργανη ένωσης. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η ανώτερη ενδοσκόπηση είναι υποδειγμένη για να απαριθμήσει την έκταση και να καθοδηγήσει την επόμενη θεραπεία.

Διάρροια ελέγχου. Διαχειριστείτε τη θεραπεία χίλησης.

Ποσότητα υδραργύρου που οδηγεί στην τοξικότητα: Ο μέσος όρος ποικίλει από την τοποθεσία και τη δίαιτα. Μπορεί να υπολογίζεται από 10 mcg έως περισσότερο από 500 mcg., και εξαρτάται κυρίως από την περιβαλλοντική μόλυνση. Βιομηχανικές πόλεις και αγροτικές περιοχές που βρίσκονται μεγάλες ποσότητες υδραργύρου έχουν την υψηλότερη μόλυνση. Ο μέσος όρος εισδοχής ημερησίως του υδραργύρου είναι πιθανόν 30 mcg έως 50 mcg.

Τα επίπεδα υδραργύρου στο αίμα θα πρέπει να είναι χαμηλότερα από .02 ppm, ενώ τα επίπεδα αυτού στα μαλλιά μπορεί να είναι υψηλότερα, της τάξης των 3-5 ppm. Περισσότερο από 5 ppm προκαλεί ανησυχία. Εάν ξεπερνά αυτά τα επίπεδα θα πρέπει να βρεθούν οι πηγές που αυξάνουν την ποσότητα του μετάλλου στον χώρο της εργασίας και να απομακρυνθούν.

Πρώτες βοήθειες για την τοξικότητα: Το γάλα ελλατώνει τις οξείες μορφές του υδραργύρου, προλαμβάνοντας οξεία ερεθίσματα στο γαστροεντερικό ιστό, όπως ο εμετός και οι αιμορραγίες.

Η πενικιλλαμίνη (Penicillamine) μπορεί να απορροφήσει τον υδράργυρο από την κυκλοφορία.. Η Διμερκαπρόλη (Dimercaprol (BAL) -όπως και το EDTA-, χρησιμοποιείται ως αντίδοτο.

Συμβουλές: Όπως με οποιαδήποτε παρόμοια κατάσταση από σκόπιμη κατάποση ή υπερβολική δόση, ο ασθενής παρευρίσκεται και παρακολουθείται από μία ελεγχόμενη μονάδα, από έναν ιατρό Τοξικολόγο και ένα Ψυχίατρο.

Συμβουλέψου ένα γαστρεντερολόγο την πιθανότητα παρουσίας διαβρωτικών ουσιών που επηρεάζουν το GI.

Ελάτε σε επαφή με ένα επικυρωμένο κέντρο ελέγχου δηλητηριάσεων ή έναν ιατρό τοξικολόγο.

Συμβουλευθείτε έναν γαστρεντερολόγο για την δυνατότητα διαβρωτικών αποτελεσμάτων.

Τοξικότητα αρσενικού

Οι επιπλοκές της δηλητηρίασης από το αρσενικό είναι κατά ένα μεγάλο μέρος νευρολογικές.

Η δριμύτητα των αρχικών συμπτωμάτων εμφανίζεται να συσχετίζεται με τη δριμύτητα των επιπλοκών.

Παρουσιάζει αρρυθμίες και υπόταση (σημαντικές απώλειες υγρών εμφανίζονται γενικά και απαιτούν ενυδάτωση). Γαστρικό πλύσιμο.

Εφαρμόστε την άρδευση εντέρου εάν τα ακτινογραφικά στοιχεία της τοξικότητας αρσενικού είναι παρόντα.

Η θεραπεία χίλησης με bal, DMSA, ή την δ-πενικιλλαμίνη είναι η πιο κατάλληλη έναντι της τοξικότητας του αρσενικού. Η αφαίρεση του στοιχείου και οι επιθετικές γαστρικές ενισχύσεις απολύμανσης στη μείωση της τρέχουσας απορρόφησης του αρσενικού. Η αιμοδιάλυση μπορεί να είναι ευεργετική.

Χίληση

Διαλύματα χορηγούμενα ενδοφλεβίως βοηθούν στην απομάκρυνση των τοξίνων βαριών μετάλλων. Το EDTA και το DMSA αποτελούν δύο από αυτά. Τέτοιου είδους θεραπείες έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές, αλλά και επιβλαβείς σε αρκετούς ασθενείς.

Σήμερα η εναλλακτική θεραπεία Χήλισης έχει αναπτυχθεί αρκετά, θεωρείται ασφαλέστερη από την παραδοσιακή ενδοφλέβια θεραπεία, βασίζεται σε τροφικές ουσίες που βοηθούν στην αποβολή των βαρέων μετάλλων από τον οργανισμό και στηρίζουν την υγεία του σώματος.

Η χίληση μπορεί να ολοκληρωθεί με τις θρεπτικές ουσίες, που προστατεύουν τον οργανισμό από τα βαριά μέταλλα.

Φυσιολογική εξασθένιση εγκέφαλου και κεντρικού νευρικού συστήματος. Δομικές και λειτουργικές ανωμαλίες που συνδέονται με τις διάφορες τοξίνες βαριών μετάλλων.

  1. Νευροϊνιδιακά τολύπια Aluminum
  2. Οπισθοβολβική νευρίτιδα- νευροπάθεια Aluminum, Arsenic, Thallium
  3. Εγκεφαλοπάθεια Aluminum, Arsenic, Lead, Thallium
  4. Αλλαγές στην ταχύτητα μετάδοσης Lead
  5. Μεταβολές στον νωτιαίο μυελό Thallium
  6. Συγκέντρωση στο Κ.Ν.Σ. Aluminum, Mercury Abnormal EEGs Arsenic, Lead
  7. Διαταραχές του Α.Ν.Σ. Copper, Lead, Mercury, Thallium
  8. Περιφερική νευροπάθεια Arsenic, Mercury
  9. Διαταραχές αισθητικότητας, παραισθησίες Arsenic, Mercury, Thallium.

Συμπέρασμα

Αρχίζει να γίνεται κατανοητή η απειλή στην υγεία από τις τοξίνες βαριών μετάλλων. Εντούτοις η τοξικότητα βαριών μετάλλων είναι ένας όρος που συχνά παραβλέπεται στην παραδοσιακή ιατρική διάγνωση. Ενώ είναι σπάνιο για ένα άτομο να οδηγηθεί σε μια νόσο καθαρά από πρόκληση τοξινών βαρειών μετάλλων εντούτοις είναι λογικό να συναχθεί το συμπέρασμα ότι αυτές οι τοξίνες ασκούν μια δραματική επίδραση στην υγεία ενός ατόμου και συμβάλλουν στην πρόοδο πολλών διαφορετικών νοσηρών καταστάσεων.

Έχουμε δει πόσο ακριβώς 5 βαριά μέταλλα και οι αντίστοιχες ενώσεις τους μπορούν να έχουν επιπτώσεις στην υγεία ενός ατόμου.

Η τοξικότητα βαριών μετάλλων είναι συχνά το αποτέλεσμα της μακροπρόθεσμης έκθεσης χαμηλών επιπέδων στους ρύπους της ατμόσφαιρας. Η έκθεση στα τοξικά μέταλλα συνδέεται με πολλές χρόνιες παθήσεις. Αποτελέσματα προσφάτων ερευνών έδειξαν ότι χαμηλά επίπεδα αργιλίου και αρσενικού καδμίου υδραργύρου μόλυβδου μπορούν να προκαλέσουν μια ευρεία ποικιλία προβλημάτων υγείας.

Εάν δεν ανιχνευτούν αυτοί οι παράγοντες, μπορούν να προκαλέσουν ανυπολόγιστο πόνο και διαταραχή της υγείας.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. Perl, D.P. and Brody, A.R. Alzheimer's disease: X-ray spectrometric evidence of aluminum accumulation in neurofibrillary tangle-bearing neurons. Science 208, 1980: 297-299.
  2. ATSDR (Agency for Toxic Substances and Disease Registry). Toxicological Profile for Aluminum. Agency for Toxic Substances and Disease Registry, U.S.Public Health Service, Atlanta, 1990. GA ATSDR/TP-88/01.
  3. ATSDR 1989a; Brenner and Snyder 1980.
  4. U.S. EPA. Health Assessment Document for Arsenic. Office of Health and Environmental Assessment, Environmental Criteria and Assessment Office, Research Triangle Park, NC. 1984. EPA 600/8-32-021F.
  5. Morton, W.E.; Caron, G.A. Encephalopathy: an uncommon manifestation of workplace arsenic poisoning? Am. J. Ind. Med. 1989. 15:1-5.
  6. Berkum, M.F.A. Aluminum: a role in degenerative brain disease associated with neurofibrillary degeneration" Progress in Brain Research 70 1986: 399-409. Blom, S.; Lagerkvist, B.; Linderholm, H. 1985.
  7. Kyle, R.A.; Pease, G.L. Hematologic aspects of arsenic intoxication. New Eng. J. Med. 273(1) 1965:18-23.
  8. U.S. EPA. Drinking Water Criteria Document for Copper. Prepared by the Office of Health and Environmental Assessment, Environmental Criteria and Assessment Office, Cincinnati, OH, for the Office of Drinking Water, Washington, DC. 1987. ECAO-CIN-417.
  9. U.S. AF (U.S. Air Force). Copper. In: The Installation Program Toxicology Guide, Vol. 5. Wright-Patterson Air Force Base, Ohio 1990, pp. 77(1-43).
  10. ATSDR (Agency for Toxic Substances and Disease Registry). Toxicological Profile for Copper. Prepared by Syracuse Research Corporation for ATSDR, U.S. Public Health Service under Contract 1990a 88-0608-2. ATSDR/TP-90-08.
  11. Goyer, R.A. Toxic effects of metals. In: M.O. Amdur, J. Doull and C.D. Klaasen, Eds., Casarett and Doull's Toxicology, 4th ed. Pergamon Press, New York, NY 1991a., p. 653-655.
  12. ATSDR (Agency for Toxic Substances and disease Registry). Toxicological Profile for Lead. Update. Prepared by Clement International Corporation 1993.
  13. ATSDR, U.S. Public Health Service, Atlanta, GA.
  14. RAIS Toxicity Profile for Lead. December 1994. http://risk.lsd.ornl.gov/tox/profiles/lead.shtml.
  15. U.S. EPA. Health Assessment Document for Arsenic. Office of Health and Environmental Assessment, Environmental Criteria and Assessment Office, Research Triangle Park, NC. 1984. EPA 600/8-32-021F.
  16. U.S. Environmental Protection Agency (EPA). Lead effects on cardiovascular function, early development, and stature: an addendum to EPA Air Quality Criteria for Lead (1986). In: Air Quality Criteria for Lead, Vol. I. Environmental Criteria and Assessment Office, Research Triangle Park, NC. 1986. EPA-600/8-83/028aF. Available from NTIS, Springfield, VA; PB87-142378. pp. A1-67.
  17. ATSDR 1993; US EPA 1986a). Schroeder and Hawk (1986) Burchfield et al. (1980) Otto et al. (1981 1982) and Munoz et al. (1993) Vimpani et al. (1989) McMichael et al. (1988) and Wigg et al. (1988) White et al. 1993.
  18. Ehle, A.L.; McKee, D.C. Neuropsychological effect of lead in occupationally exposed workers: a critical review. Crit. Rev. Toxicol. 1990, 20:237-255.
  19. Goyer, R.A. Lead. In: Handbook on Toxicity of Inorganic Compounds. H.G. Seiler and H. Sigel, eds. Marcel Dekker, Inc.: New York, 1988, pp. 359-382.
  20. U.S. Environmental Protection Agency (EPA). Lead effects on cardiovascular function, early development, and stature: an addendum to EPA Air Quality Criteria for Lead. In: Air Quality Criteria for Lead, Vol. I. Environmental Criteria and Assessment Office, Research Triangle Park, NC. EPA-600/8-83/028aF. Available from NTIS, Springfield, VA (1986); PB87-142378. pp. A1-67.
  21. Bellinger, D.; Leviton, A.; Sloman, J. Antecedents and correlates of improved cognitive performance in children exposed in utero to low levels of lead. Environ. Health Perspect 1990. 89:5-11.
  22. Bellinger, D.C.; Stiles, K.M.; Needleman, H.L. Low-level lead exposure, intelligence and academic achievement: A long-term follow-up study. Pediatrics 1992. 90:855-561.
  23. ATSDR Toxicological Profile for Arsenic. Agency for Toxic Substances and Disease Registry, U.S. Public Health Service, Atlanta, 1989, GA. ATSDR/TP-88/02
  24. Goyer, R. Toxic effects of metals. In: Amdur, M.O., J.D. Doull and C.D. Klassen, Eds. Casarett and Doull's Toxicology. 4th ed. Pergamon Press, New York 1991b. pp. 623-680
  25. Friberg, L. and F. Nordberg. Inorganic mercury-a toxicological and epidemiological appraisal. In: Miller, M.W. and T.W. Clarkson, eds. Mercury, mercurials and mercaptans. Charles C. Thomas Co., Springfield, Il. 1973. pp. 5-22
  26. Dutczak, W.; T.W.; Clarkson, and N. Ballatori. Biliary-hepatic recycling of a xenobiotic: gallbladder absorption of methyl mercury. Amer. J. Physiol. 1991. 260: G873-G880.
  27. Petersson, K.,L. Dock, K. Soderling and M. Vahter. Distribution of mercury in rabbits subchronically exposed to low levels of radiolabeled methyl mercury. Pharmacol. Toxicol. 68, 1991: 464-468.
  28. ATSDR 1989; Blom et al. 1985; Feldman et al. 1979; Heyman et al. 1956; Hine et al. 1977; Langerkvist et al. 1986; Morton and Caron 1989). (Blom et al. 1985; Kyle and Pease 1965; Morton and Caron 1989).
  29. Davis, L.E., J.R. Wands, S.A. Weiss, et al. Central nervous intoxication from mercurous chloride laxatives-quantitative, histochemical and ultrastructure studies. Arch. Neurol. 30, 1974: 428-431.
  30. Goyer. R. Toxic effects of metals. In: Amdur, M.O., J.D. Doull and C.D. Klassen, Eds. Casarett and Doull's Toxicology. 4th ed. Pergamon Press, New York, 1991b. pp.623-680.
  31. Clarkson, T.W. Mercury. J. Am. Coll. Toxicol. 8, 1989:1291-1295.
  32. Fawer, R.F., Y. De Ribaupierre, M.P. Guillemin, M. Berode, and M. Lob. Measurement of hand tremor induced by industrial exposure to metallic mercury. Br. J. Indust. Med. 40, 1983: 204-208.
  33. Piikivi, L., and H. Hanninen. Subjective symptoms and psychological performance of chlorine-alkali workers. Scand. J. Work Environ. Health 15, 1989: 69-74
  34. Ngim, C.H., S.C. Foo, K.W. Boey, and J. Jeyaratnam.. Chronic neurobehavioral effects of elemental mercury in dentists. Br. J. Ind. Med. 49, 1992: 782-790.
  35. Kishi, R., R. Doi, Y. Fukuchi, H. Satoh, T. Satoh, A. Ono, et al. Subjective symptoms and neurobehavioral performances of ex-mercury miners at an average of 18 years after the cessation of chronic exposure to mercury vapor. Environ. Res. 62, 1993.: 289-302.
    (a) Bakir F., S.F. Kamluji, L. Amin-Zaki, et al. Methylmercury poisoning in Iraq. Science 181, 1973: 230-241.
  36. (a) Markovich et al, "Heavy metals (Hg,Cd) inhibit the activity of the liver and kidney sulfate transporter Sat 1", Toxicol Appl Pharmacol, 1999,154(2):181 7;
    (b) S.A.McFadden, "Xenobiotic metabolism and adverse environmental response: sulfur-dependent detox pathways", Toxicology, 1996, 111(1-3):43-65;
    (c) S.C. Langley-Evans et al, "SO2: a potent glutathione depleting agent", Comp Biochem Physiol Pharmocol Toxicol Endocrinol, 114(2):89-98;
    (d) Alberti A, Pirrone P, Elia M, Waring RH, Romano C. Sulphation deficit in "low-functioning" autistic children. Biol Psychiatry 1999, 46(3):420-4.
  37. (a) Quig D, Doctors Data Lab,"Cysteine metabolism and metal toxicity", Altern Med Rev, 1998;3:4, p 262 270;
    (b) J. de Ceaurriz et al. Role of gamma glutamyltraspeptidase (GGC) and extracellular glutathione in dissipation of inorganic mercury", J Appl Toxicol,1994, 14(3): 201;
    W.O. Berndt et al. "Renal glutathione and mercury uptake", Fundam Appl Toxicol, 1985, 5(5):832 9;
    Zalups RK, Barfuss DW. Accumulation and handling of inorganic mercury in the kidney after coadministration with glutathione. J Toxicol Environ Health, 1995, 44(4): 385-99;
    T.W. Clarkson et al. "Billiary secretion of glutathione metal complexes", Fundam Appl Toxicol, 1985, 5(5):816 31;
  38. M. Aschner et al. "Metallothionein induction in fetal rat brain by in utero exposure to elemental mercury vapor", Brain Research, 1997, dec 5, 778(1):222-32;
    Aschner M, Rising L, Mullaney KJ. Differential sensitivity of neonatal rat astrocyte cultures to mercuric chloride (MC) and methylmercury (MeHg): studies on K+ and amino acid transport and metallothionein (MT) induction. Neurotoxicology. 1996 Spring;17(1):107-16.
    T.V. O'Halloran. "Transition metals in control of gene expression", Science, 1993, 261(5122):715-25;
    Matts RL, Schatz JR, Hurst R, Kagen R. Toxic heavy metal ions inhibit reduction of disulfide bonds. J Biol Chem 1991; 266(19): 12695-702;
    Boot JH. Effects of SH-blocking compounds on the energy metabolism in isolated rat hepatocytes.Cell Struct Funct 1995; 20(3): 233-8;
    Baauweegers HG, Troost D. Localization of metallothionein in the mammilian central nervous system. Biol Signals 1994, 3:181-7.
  39. (a) Wilkinson LJ, Waring RH. Cysteine dioxygenase: modulation of expression in human cell lines by cytokines and control of sulphate production. Toxicol In Vitro. 2002 Aug;16(4):481-3;
    (b) C.M. Tanner et al. "Abnormal Liver Enzyme Metabolism in Parkinson's". Neurology, 1991, 41(5): Suppl 2, 89-92;
    M.T. Heafield et al. "Plasma cysteine and sulphate levels in patients with Motor neurone disease, Parkinson's Disease, and Alzheimer's's Disease", Neurosci Lett, 1990, 110(1 2), 216, 20;
    A. Pean et al, "Pathways of cysteine metabolism in MND/ALS", J Neurol Sci, 1994, 124, Suppl:59-61;
    Steventon G.B, et al. Xenobiotic metabolism in motor neuron disease, The Lancet, Sept 17 1988, p 644-47; & Neurology 1990, 40:1095-9 .
  40. C. Gordon et al. "Abnormal sulphur oxidation in systemic lupus erythrmatosus (SLE)", Lancet, 1992, 339:8784, 25-6;
    P. Emory et al. "Poor sulphoxidation in patients with rheumatoid arthitis", Ann Rheum Dis, 1992, 51:3,318-20;
    Bradley H, et al. Sulfate metabolism is abnormal in patients with rheumatoid arthritis. Confirmation by in vivo biochemical findings. J Rheumatol. 1994 Jul; 21(7):1192-6;
    T.L. Perry et al. "Hallevorden-Spatz Disease: cysteine accumulation and cysteine dioxygenase defieciency", Ann Neural, 1985, 18(4):482-489.
  41. A.J. Freitas et al. "Effects of Hg2+ and CH3Hg+ on Ca2+ fluxes in the rat brain". Brain Research, 1996, 738(2): 257-64;
    P.R. Yallapragoda et al,"Inhibition of calcium transport by Hg salts" in rat cerebellum and cerebral cortex". J Appl toxicol, 1996, 164(4):325-30;
    E.Chavez et al. "Mitochondrial calcium release by Hg+2",J Biol Chem, 1988, 263:8, 3582;
    A. Szucs et al. Effects of inorganic mercury and methylmercury on the ionic currents of cultured rat hippocampal neurons. Cell Mol Neurobiol, 1997, 17(3):273-8;
    D. Busselberg. 1995, "Calcium channels as target sites of heavy metals", Toxicol Lett, Dec; 82 83:255 61; & Cell Mol Neurobiol 1994 Dec;14(6):675 87;
    Rossi AD, et al. Modifications of Ca2+ signaling by inorganic mercury in PC12 cells. FASEB J 1993, 7:1507-14.
  42. A. Nicole et al. "Direct evidence for glutathione as mediator of apoptosis in neuronal cells", Biomed Pharmacother, 1998; 52(9):349-55;
    J.P.Spencer et al. "Cysteine & GSH in PD", mechanisms involving ROS", J Neurochem, 1998, 71(5):2112-22
    J.S. Bains et al. "Neurodegenerative disorders in humans and role of glutathione in oxidative stress mediated neuronal death", Brain Res Rev, 1997, 25(3):335-58;
    Bains et al, "Neurodegenerative disorders in humans and role of glutathione in oxidative stress mediated neuronal death", Brain Res Rev, 1997, 25(3):335-58.
  43. (a) S. Hussain et al. "Mercuric chloride induced reactive oxygen species and its effect on antioxidant enzymes in different regions of rat brain". J Environ Sci Health B 1997 May; 32(3):395-409;
    P. Bulat. "Activity of Gpx and SOD in workers occupationally exposed to mercury". Arch Occup Environ Health, 1998, Sept, 71 Suppl:S37-9;
    Stohs SJ, Bagchi D. Oxidative mechanisms in the toxicity of metal ions. Free Radic Biol Med 1995; 18(2): 321-36;
    D. Jay, "Glutathione inhibits SOD activity of Hg", Arch Inst cardiol Mex, 1998,68(6):457-61.
    (b) S.Tan et al. "Oxidative stress induces programmed cell death in neuronal cells", J Neurochem, 1998, 71(1):95-105;
    Matsuda T, Takuma K, Lee E, et al. Apoptosis of astroglial cells [Article in Japanese] Nippon Yakurigaku Zasshi. 1998 Oct;112 Suppl 1:24P;
    Lee YW, Ha MS, Kim YK. Role of reactive oxygen species and glutathione in inorganic mercury-induced injury in human glioma cells. Neurochem Res. 2001 Nov;26(11):1187-93;
    (c) Ho PI, Ortiz D, Rogers E, Shea TB. Multiple aspects of homocysteine neurotoxicity: glutamate excitotoxicity, kinase hyperactivation and DNA damage. J Neurosci Res. 2002 Dec 1;70(5):694-702.
  44. (a) Knapp LT; Klann E. Superoxide induced stimulation of protein kinase C via thiol modification and modulation of zinc content. J Biol Chem 2000 May 22;
    P. Jenner. "Oxidative mechanisms in PD", Mov Disord, 1998; 13(Supp1):24-34;
    Offen D, et al;. Antibodies from ALS patients inhibit dopamine release mediated by L-type calcium channels. Neurology 1998 Oct;51(4):1100-3.
    (b) B. Rajanna et al, "Modulation of protein kinase C by heavy metals", Toxicol Lett, 1995, 81(2-3):197-203:
    A.Badou et al. "HgCl2-induced IL-4 gene expression in T cells involves a protein kinase C-dependent calcium influx through L-type calcium channels". J Biol Chem. 1997 Dec 19;272(51):32411-8;
    D.B.Veprintsev. 1996, Institute for Biological Instrumentation, Russian Academy of Sciences, Pb2+ and Hg2+ binding to alpha lactalbumin". Biochem Mol Biol Int 1996 Aug; 39(6):1255-65;
    M.J. McCabe. University of Rochester School of Medicine & Dentistry, 2002, Mechanisms of Immunomodulation by Metals, www2.envmed.rochester.edu/envmed/TOX/faculty/mccabe.html;
  45. (b) Ho PI, Ortiz D, Rogers E, Shea TB. Multiple aspects of homocysteine neurotoxicity: glutamate excitotoxicity, kinase hyperactivation and DNA damage. J Neurosci Res. 2002 Dec 1;70(5):694-702;
  46. Kang JH, Eum WS. Enhanced oxidative damage by the familial amyotrophic lateral sclerosis associated Cu, Zn superoxide dismustase mutants. Biochem Biophys Acta 2000 Dec 15;1524(2 3):162-70;
    (b) JH, Eum WS. Enhanced oxidative damage by the familial amyotrophic lateral sclerosis associated Cu, Zn superoxide dismustase mutants. Biochem Biophys Acta 2000 Dec 15; 1524(2 3): 162-70;
    (c) Liu H, Zhu H, Eggers DK, Nersissian AM, Faull KF, Goto JJ, Ai J, Sanders Loehr J, Gralla EB, Valentine JS. Copper(2+) binding to the surface residue cysteine 111 of His46Arg human copper zinc superoxide dismustase, a familial amyotrophic lateral sclerosis mutant. Biochemistry 2000 Jul 18;39(28):8125-32;
    (d) Wong PC, Gitlin JD; et al. Copper chaperone for superoxide dismustase is essential to activate mammalian Cu/Zn superoxide dismustase. Proc Natl Acad Sci USA 2000 Mar 14;97(6):2886-91;
    (e) Kruman II, Pedersen WA, Springer JE, Mattson MP. ALS linked Cu/Zn SOD mutation increases vulnerability of motor neurons to excitotoxicity by a mechanism involving increased oxidative stress and perturbed calcium homeostasis. Exp Neurol 1999 Nov; 160(1):28-39.
  47. Mottet, N. K., C.-M. Shaw, and T. M. Bubacher. Health risks from increases in methylmercury exposure. Environ. Health Perspect. 63, 1985: 133-140.
  48. Heyman, A.; Pfeiffer, J.B.; Willett, R.W.; Taylor, H.M. Peripheral neuropathy caused by arsenical intoxication. New England J. Med. 254(9), 1956: 401.
  49. Perl, D.P. and Brody, A.R. Alzheimer's disease: X-ray spectrometric evidence of aluminum accumulation in neurofibrillary tangle-bearing neurons. Science 208, 1980.: 297-299.
  50. Shore, D. and R.J. Wyatt. Aluminum and Alzheimer's disease. J. Nerv. Ment. Dis. 171, 1983: 553-558.
  51. Guermonprez L, Ducrocq C, Gaudry-Talarmain YM. Inhibition of acetylcholine synthesis and tyrosine nitration induced by peroxynitrite are differentially prevented by antioxidants. Mol Pharmacol 2001 Oct;60(4):838-46;
    Mahboob M, Shireen KF, Atkinson A, Khan AT. Lipid peroxidation and antioxidant enzyme activity in different organs of mice exposed to low level of mercury. J Environ Sci Health B. 2001 Sep;36(5):687-97.
  52. (d) de. Li H, Shen XM, Dryhurst G. Brain mitochondria catalyze the oxidation of 7-(2-aminoethyl)-3,4-dihydro-5-hydroxy-2H-1,4-benzothiazine-3-carboxyli c acid (DHBT-1) to intermediates that irreversibly inhibit complex I and scavenge glutathione: potential relevance to the pathogenesis of Parkinson's disease. J Neurochem. 1998 Nov; 71(5):2049-62;
    (e) Araragi S, Sato M. et al. Mercuric chloride induces apoptosis via mitochondrial-dependent pathway in human leukemia cells. Toxicology. 2003 Feb 14;184(1):1-9.
  53. (c) P.Froissard et al. Universite de Caen, "Role of glutathione metabolism in the glutamate-induced programmed cell death of neuronal cells". Eur J Pharmacol, 1997, 236(1): 93-99;
    (d) Kim P, Choi BH. "Selective inhibition of glutamate uptake by mercury in cultured mouse astrocytes", Yonsei Med J 1995; 36(3): 299-305; & Brookes N. In vitro evidence for the role of glutatmate in the CNS toxicity of mercury. Toxicology 1992, 76(3):245-56;
    Albrecht J, Matyja E. Glutamate: a potential mediator of inorganic mercury toxicity. Metab Brain Dis 1996; 11:175-84;
    (e) Tirosh O, Sen CK, Roy S, Packer L. Cellular and mitochondrial changes in glutamate-induced HT4 neuronal cell death Neuroscience. 2000;97(3):531-41;
  54. Cookson MR, Shaw PJ. Oxidative stress and motor neurons disease. Brain Pathol 1999 Jan;9(1):165-86.
  55. Doble A. The role of excitotoxicity in neurodegenerative disease: implications for therapy. Pharmacol Ther 1999 Mar;81(3):163-221;
    Urushitani M, Shimohama S. N methyl D aspartate receptor mediated mitochondrial Ca(2+) overload in acute excitotoxic motor neuron death: a mechanism distinct from chronic neurotoxicity after Ca(2+) influx. J Neurosci Res 2001 Mar 1;63(5):377-87;
    Cookson MR, Shaw PJ. Oxidative stress and motor neurons disease. Brain Pathol 1999 Jan;9(1):165-86.
  56. (a) L. Bucio et al. Uptake, cellular distribution and DNA damage produced by mercuric chloride in a human fetal hepatic cell line. Mutat Res 1999 Jan 25;423(1 2):65-72;
    (b) Ho PI, Ortiz D, Rogers E, Shea TB. Multiple aspects of homocysteine neurotoxicity: glutamate excitotoxicity, kinase hyperactivation and DNA damage. J Neurosci Res. 2002 Dec 1;70(5):694-702;
    (c) Snyder RD; Lachmann PJ; Thiol involvement in the inhibition of DNA repair by metals in mammalian cells. Source Mol Toxicol, 1989 Apr Jun, 2:2, 117-28;
    L. Verschaeve et al. "Comparative in vitro cytogenetic studies in mercury-exposed human lymphocytes", Muta Res, 1985, 157(2-3):221-6;
    L.Verschaeve. "Genetic damage induced by low level mercury exposure". Envir Res,12:306-10,1976.
  57. Olivieri G; Brack C; Muller Spahn F; Stahelin HB; Herrmann M; Renard P; Brockhaus M; Hock C. Mercury induces cell cytotoxicity and oxidative stress and increases beta amyloid secretion and tau phosphorylation in SHSY5Y neuroblastoma cells. J Neurochem 2000 Jan;74(1):231-6;
    (b) Tabner BJ, Turnbull S, El-Agnaf OM, Allsop D. Formation of hydrogen peroxide and hydroxyl radicals from A(beta) and alpha-synuclein as a possible mechanism of cell death in Alzheimer's disease and Parkinson's disease. Free Radic Biol Med. 2002 Jun 1;32(11):1076-83;
    (c) Ho PI, Collins SC, et al; Homocysteine potentiates beta-amyloid neurotoxicity: role of oxidative stress. J Neurochem. 2001 Jul;78(2):249-53.
  58. Appel SH, Beers D, Siklos L, Engelhardt JI, Mosier DR. Calcium: the Darth Vader of ALS. Amyotroph Lateral Scler Other Motor Neuron Disord 2001 Mar;2 Suppl 1:S47-54.
  59. Babich et al. The mediation of mutagenicity and clastogenicity of heavy metals by physiochemical factors. Environ Res., 1985:37;253 286;
    K. Hansen et al. A survey of metal induced mutagenicity in vitro and in vivo. J Amer Coll Toxicol, 1984:3;381 430;
    Rodgers JS, Hocker JR, et al. Mercuric ion inhibition of eukaryotic transcription factor binding to DNA. Biochem Pharmacol. 2001 Jun 15;61(12):1543-50.
    Kim SH, Johnson VJ, Sharma RP. Mercury inhibits nitric oxide production but activates proinflammatory cytokine expression in murine macrophage: differential modulation of NF-kappaB and p38 MAPK signaling pathways. Nitric Oxide. 2002 Aug;7(1):67-74;
    Dastych J, Metcalfe DD et al, Murine mast cells exposed to mercuric chloride release granule-associated N-acetyl-beta-D-hexosaminidase and secrete IL-4 and TNF-alpha. J Allergy Clin Immunol. 1999 Jun;103(6):1108-14.
    (c) Tortarolo M, Veglianese P, et al, Persistent activation of p38 mitogen-activated protein kinase in a mouse model of familial amyotrophic lateral sclerosis correlates with disease progression. Mol Cell Neurosci. 2003 Jun;23(2):180-92.
  60. Dales, L.G. The Neurotoxicity of alkyl mercury compounds. Am. J. of Med. 53, 1972.: 219-232.
  61. Mottet, N. K., C.-M. Shaw, and T. M. Bubacher. Health risks from increases in methylmercury exposure. Environ. Health Perspect. 63, 1985: 133-140.
  62. Shore, D. and R.J. Wyatt. Aluminum and Alzheimer's disease. J. Nerv. Ment. Dis. 171, 1983:553-558.
  63. Stokinger, H.E. Copper. In: G.D. Clayton and E. Clayton, Eds, Patty's Industrial Hygiene and Toxicology, Vol. 2A. John Wiley & Sons, New York, NY, pp. 1981. 1620-1630.
  64. Otto, D.A., V.A. Benignus, K.E. Muller and C.N. Barton. Effects of age and body lead burden on CNS function in young children. I. Slow cortical potentials. Electroencephalogr. Clin. Neurophysiol. 52 1981: 229-239.
  65. Amin-Zaki, L., S. Elhassani, M.A. Majeed, T.W. Clarkson, R.A. Doherty and M. Greenwood. Intra-uterine methylmercury poisoning. Pediatrics 54 1974:587-595.
  66. Matsumoto, H., Koya, G., and Takeuchi, T. Fetal Minamata Disease. J. Neuropath. Exp. Neurol. 24, 1965:563.
  67. Langerkvist, B., Linderholm, H., and Nordberg, G.F. Vasopastic tendency and Raynaud's Phenomenon in smelter workers exposed to arsenic. Environ. Res. 39, 1986: 465-474.
  68. IARC (International Agency for Research on Cancer. Some metals and metallic compounds. IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, vol. 23, 1980. Geneva.
  69. IARC (International Agency for Research on Cancer (IARC). Overall Evaluations of Carcinogenicity: an Updating of IARC Monographs Volumes 1 to 42. IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, supplement 7, 1987. Geneva.
  70. Takeuchi, T. In: Minamata Disease (M. Kutsama Ed.), Kumamoto Univ. Press, Kumamoto, Japan 1968. pp141-228.
  71. Amin-Zaki, L., S. Elhassani, M.A. Majeed, T. W. Clarkson, R.A. Doherty and M. Greenwood. Intra-uterine methylmercury poisoning. Pediatrics 54 1974: 587-595.
  72. Matsumoto, H., Koya, G., and Takeuchi, T. Fetal Minamata Disease. J. Neuropath. Exp. Neurol. 24, 1965: 563.
  73. Adams, C.R., Ziegler, D.K., and Lin, J.T. Mercury intoxication simulating Amyotrophic Lateral Sclerosis. JAMA 250, 1983: 642-643.
  74. Bernard, S., Enayati, A., Redwood, L., and Bistock, T. 2000. Autism: A novel form of mercury poisoning. The Aurtism Research Institute http://www.autism.com/ari/mercury.html.
  75. J.C.Veltman et al. "Alterations of heme, cytochrome P-450, and steroid metabolism by mercury in rat adrenal gland", Arch Biochem Biophys, 1986, 248(2):467-78.
    A.G. Riedl et al. Neurodegenerative Disease Research Center, King's College,UK, "P450 and hemeoxygenase enzymes in the basal ganglia and their role's in Parkinson's disease". Adv Neurol, 1999; 80:271-86;
    Alfred V. Zamm. Dental Mercury: A Factor that Aggravates and Induces Xenobiotic Intolerance. J. Orthmol. Med. v6#2 pp67-77 (1991).
  76. C.H. Ngim et al. Neuroepidemiology,"Epidemiologic study on the association between body burden mercury level and idiopathic Parkinson's disease", 1989, 8(3):128-41.
  77. Pendergrass JC, Haley BE. Univ. of Kentucky Dept. of Chemistry " The Toxic Effects of Mercury on CNS Proteins: Similarity to Observations in Alzheimer's Disease", IAOMT Symposium paper, March 1997 & "Mercury Vapor Inhaltion Inhibits Binding of GTP-Similarity to Lesions in Alzheimers Diseased Brains", Neurotoxicology 1997, 18(2): 315-24; & Met Ions Biol Syst, 1997, 34:461.
    Palkiewicz P, Zwiers H, Lorscheider FL; ADP Ribosylation of Brain Neuronal Proteins Is Altered by In Vitro and In Vivo Exposure to Inorganic Mercury. Journal of Neurochemistry. 62(5):2049 2052, 1994 May.
  78. Munch G; Gerlach M; Sian J; Wong A; Riederer P. Advanced glycation end products in neurodegeneration more than early markers of oxidative stress? Ann Neurol 1998 Sep;44(3 Suppl 1):S85-8.
  79. Olanow CW, Arendash GW. Metals and free radicals in neurodegeneration. Curr Opin Neurol 1994, 7(6):548- 58;
    Kasarskis EJ (MD). Metallothionein in ALS Motor Neurons (IRB #91-22026), FEDRIP DATABASE, National Technical Information Service (NTIS), ID: FEDRIP/1999/07802766.