Μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις σε περιθάλποντες και ασθενείς με άνοια
Μ. ΤΣΟΛΑΚΗ, Γ. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ
Γ' Νευρολογική Κλινική Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Περίληψη
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα συνεχώς αυξανόμενο ερευνητικό ενδιαφέρον για φαρμακευτικές αλλά και μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις στην άνοια. Η ανασκόπηση αυτή αφορά στη νοητική λεIτουργική συμπεριφορική πλευρά της φροντίδας ασθενών με άνοια, καθώς και στην εκπαιδευτική παρέμβαση στους περιθάλποντές τους. Όλες αυτές οι προσεγγίσεις έχουν το πλεονέκτημα ότι είναι ασφαλείς και αποτελεσματικές στην ανάδειξη ψυχοεκπαιδευτικών και γνωστικοσυμπεριφορικών ωφελειών όντας παράλληλα πρακτικές και ευέλικτες. Παρεμβάσεις για βελτίωση νοητικής λειτουργίας: Επανενεργοποίηση εργασιακής αποκατάστασης, Εξάσκηση μνήμης, Χειρωνακτικές/δημιουργικές δραστηριότητες, Βελτίωση αισθητικοκινητικών λειτουργιών, Θεραπεία αυτοεξυπηρέτησης, Θεραπεία αξιολόγησης, Προγράμματα διευκόλυνσης της προσωπικής έκφρασης, Αναπολήσεις, Μοντεσσοριανή μέθοδος, Θεραπεία με ασκήσεις του σώματος, Θεραπεία με χορό. Παρεμβάσεις για βελτίωση λειτουργικότητας: Μελέτες δείχνουν ότι η Τροποποίηση της συμπεριφοράς, η Θεραπεία αυτοεξυπηρέτησης, ο Προγραμματισμός τουαλέτας και οι Έγκαιρες κενώσεις μπορούν να μειώσουν την ακράτεια. Επίσης Διαβαθμισμένη βοήθεια, Εξάσκηση δεξιοτήτων και Θετική ενίσχυση μπορούν να αυξήσουν τη λειτουργική αυτάρκεια των ατόμων με άνοια. Παρεμβάσεις για βελτίωση προβλημάτων συμπεριφοράς: Μουσική, ιδιαίτερα στη διάρκεια των γευμάτων και του μπάνιου, Περίπατος ή άλλου τύπου ελαφρά άσκηση, simulated presence therapy, Μασάζ, Περιληπτικά προγράμματα ψυχοκοινωνικής φροντίδας, Θεραπεία με κατοικίδια, Εντολές στο αντιληπτικό επίπεδο του ασθενούς, Λαμπερός φωτισμός, Λευκός ήχος, Γνωστική επανόρθωση. Παρεμβάσεις για περιθάλποντες: Περιληπτικά, εκπαιδευτικά σεμινάρια για περιθάλποντες, Υποστηρικτικές ομάδες, Υπολογιστικά δίκτυα για παροχή εκπαίδευσης και υποστήριξης σε φροντιστές, Προγράμματα τηλεφωνικής υποστήριξης. Αλλαγές περιβάλλοντος φροντίδας: Ειδικές μονάδες φροντίδας στα πλαίσια υπηρεσιών μακροχρόνιας φροντίδας, Φυσικό σπιτικό περιβάλλον με μικρές ομάδες ασθενών, Μικρής διάρκειας, προγραμματισμένες νοσηλείες για 1-3 εβδομάδες, Μέριμνα για εξωτερικό χώρο και αλλαγές στο περιβάλλον του λουτρού. Παρά τις πολλές μελέτες που έχουν δημοσιευτεί τα τελευταία χρόνια, η ανάγκη είναι μεγάλη για περισσότερες μελέτες που θα διερευνήσουν τα ωφέλη από ποικίλες παρεμβάσεις στους ασθενείς με άνοια και στο περιβάλλον τους. Όμως, η καλύτερη παρέμβαση για την βελτίωση της νοητικής κατάστασης, της συμπεριφοράς, των δραστηριοτήτων ζωής των ασθενών με άνοια και της ψυχικής υγείας των περιθαλπόντων είναι ένας συνδυασμός νοητικής θεραπείας, φαρμακευτικής αγωγής και συμβουλευτικής των περιθαλπόντων.

Πλήρες κείμενο