|
Το μήνυμα του Παρμενίδου εις την εποχήν της παγκοσμιοποιήσεως
ΣΤΑΥΡΟΣ Ι. ΜΠΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ
Αριστοτέλειον Πανεπιστήμιον Θεσσαλονίκης
Εις την σεπτήν μνήμην των γονέων μου
Περίληψις
Ο Παρμενίδης ο Ελεάτης είναι εκ των επιφανεστέρων προσωκρατικών φιλοσόφων.
Εις τα πλαίσια εξαμέτρου ποιήματος υπό τον τίτλον "Περί Φύσεως" εκθέτει τας
φιλοσοφικάς θέσεις του επί του όντος και της αληθείας. Ο ιδιαιτέρως εκφραστικός
και παραβολικός χαρακτήρ του ποιήματος μεταφέρει τον αναγνώστην εις τον χώρον
της αληθείας και του φωτός, ένθα θα διαπιστώση την παρουσίαν του όντος, το οποίον
αποτελεί την μόνην πραγματικότητα, καθ΄ όσον το μη όν ούτε υφίσταται ούτε νοείται.
Διά της δυνάμεως των αρετών ο άνθρωπος θα εκφύγη εκ της πλάνης και της μετριότητος
και θα ανέλθη εις την σφαίραν της αληθείας και θα κατανοήση την κυρίαρχον θέσιν
του όντος, το οποίον είναι άναρχον, αγέννητον, αδιαίρετον, αναλλοίωτον, αμετάτρεπτον,
ολοκληρωμένον εν τω πλαισίω της απολύτου πληρότητος, διά του οποίου πληρούνται
τα πάντα. Διά της νοήσεως καθίσταται αντιληπτή μόνον η έννοια του όντος, καθ΄
όσον το μη όν ούτε υφίσταται ούτε νοείται. Ο άνθρωπος, ανερχόμενος την κλίμακα
των αρετών, εισέρχεται εις την σφαίραν του φωτός και πληρούται υπό εσωτερικού
φωτός, δυναμένου να ίδη την πραγματικήν φύσιν των πάντων, εντός των οποίων υφίσταται
η παρουσία του όντος. Ο Παρμενίδης όπως και ο Ηράκλειτος, πέντε αιώνας προ της
ενανθρωπίσεως του Κυρίου, ωμίλησαν διά το Ον και τον Λόγον και προέτρεπον τον
άνθρωπον εις την οδόν του Φωτός και της Αληθείας. Σήμερον εις την εποχήν της
παγκοσμιοποιήσεως ο άνθρωπος ωθείται εις την οδόν του ευδαιμονισμού και των
οικονομικών επιδιώξεων, αμβλύνων σταδιακώς την δίψαν της αληθείας και των αρετών.
Λέξεις κλειδιά: Παρμενίδης, παγκοσμιοποίησις, ον, αλήθεια, κοσμολογία.