|
Ανάπτυξη του εγκεφάλου και ψυχοφάρμακα στην παιδική ηλικία
ΚΩΤΣΟΠΟΥΛΟΣ Σ.1, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Α.2
1Εταιρεία Ψυχικής Υγείας του Παιδιού και Εφήβου Αιτωλοακαρνανίας,
Μεσολόγγι e-mail: sotkot@hotmail.com
2Τομέας Ψυχολογίας, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας,
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη
Η αυξανόμενη χρήση ψυχοφαρμάκων για την αντιμετώπιση των ψυχιατρικών
διαταραχών στο παιδί και τον έφηβο επιβάλει τη ενημέρωση των ιατρών που συνιστούν
τα φάρμακα αυτά για τις πιθανές ανεπιθύμητες παρενέργειες στην ανάπτυξη και
ωρίμανση των δικτύων του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος βρίσκεται σε συνεχή ανάπτυξη
και ωρίμανση από την εμβρυϊκή περίοδο μέχρι και την ήβη. Κατά τις περιόδους
εντατικής ανάπτυξης (π.χ. εμβρυϊκή, πρώτου χρόνου ζωής) ο εγκέφαλος είναι περισσότερο
ευπρόσβλητος από εξωγενείς επιδράσεις (π.χ. φάρμακα) οι οποίες είναι δυνατόν
να προκαλέσουν μορφολογικές και λειτουργικές εκτροπές στην ανάπτυξη του. Τα
φάρμακα που χρησιμοποιούνται με αυξανόμενη συχνότητα στην θεραπευτική αντιμετώπιση
των ψυχιατρικών διαταραχών στο παιδί και τον έφηβο είναι τα διεγερτικά (αμφεταμινικά),
το άτυπο αντιψυχωσικό ρισπεριδόνη και τα αντικαταθλιπτικά SSRIs. Από τα ερευνητικά
προγράμματα για τη χρήση των διεγερτικών δεν έχουν προκύψει στοιχεία που να
υποδεικνύουν τυχόν ανεπιθύμητες επιδράσεις στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Τα προγράμματα
διερεύνησης της δράσεως της ρισπεριδόνης κρίνονται ανεπαρκή. Σοβαρές επιφυλάξεις
υπάρχουν για πιθανές συνέπειες από τη επίδραση των SSRIs στην ανάπτυξης του
εγκεφάλου κυρίως κατά την περίοδο της ενδομήτριας ανάπτυξης. Αυτό οφείλεται
στην παρεμβολή των SSRIs στη φυσιολογική λειτουργία της σεροτονίνης και τον
ειδικό ρόλο που έχει στην ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Λέξεις κλειδιά: Εγκέφαλος, ανάπτυξη, ψυχοφάρμακα.