|
Θεραπευτική σχέση έναντι διαγνωστικής ενημέρωσης σε ασθενείς με καρκίνο
ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ Α., ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ Β., ΜΠΕΝΤΕΝΙΔΗΣ Χ.
Τομέας Ψυχικής Yγείας Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Πειραιά "Μεταξά"
Περίληψη
Η διαγνωστική ενημέρωση και κυρίως η πλήρης αποκάλυψη της αλήθειας, συμπεριλαμβανομένης και της πρόγνωσης, υπολείπεται σημαντικά από τα διεθνώς επιθυμητά επίπεδα. Παρόλο το ερευνητικό έργο και τις εκπαιδευτικές προσπάθειες στο θέμα της ενημέρωσης, μόνο μικρές αλλαγές έχουν γίνει στην καθημερινή πρακτική. Τα ποσοστά των ενημερωμένων ασθενών είναι λιγότερα απ' ότι θα αναμένονταν και επιπλέον ποικίλουν από πολιτισμό σε πολιτισμό, από ένα γεωγραφικό διαμέρισμα σε άλλο, από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, αλλά και από τμήμα σε τμήμα του ιδίου νοσοκομείου.
Αν και η διαγνωστική ενημέρωση σημαδεύει την αρχή της θεραπευτικής σχέσης σε μια απειλητική για τη ζωή νόσο, αυτή η σχέση, είναι, ή πρέπει να είναι, μια μακρά σχέση που παράλληλα με την ενημέρωση εξυπηρετεί τη στήριξη του ηθικού του ασθενούς, τη μετάδοση του αισθήματος της συνέχειας, δηλαδή της μη εγκατάλειψης κάτω από δύσκολες συνθήκες. Η θεραπευτική σχέση έχει μεγαλύτερη αξία από την ενημέρωση, αφού όχι μόνο εξυπηρετεί περισσότερες λειτουργίες αλλά και αναφέρεται στην εις βάθος χρόνου πορεία της νόσου.
Τα συναισθήματα που αναπτύσσονται κατά τη θεραπευτική σχέση είναι τα ακόλουθα: για τον μεν ασθενή λύπη, αγωνία, θυμός, απελπισία, για δε τον θεράποντα, άγχος από την απειλή της "παντοδυναμίας" του. Αυτά τα συναισθήματα είναι έντονα, ασυνείδητα ως επί το πλείστον, και δημιουργούν τάσεις αποστασιοποίησης. Η δυσκολία χειρισμού αυτών των συναισθημάτων εκ μέρους των θεραπόντων και οι τάσεις αποστασιοποίησής τους είναι τα σημεία κλειδιά που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να αποτελούν τους τομείς εστιασμού των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων όσων ασκούν τη διασυνδετική ψυχιατρική και κυρίως μέσω βιωματικών διεργασιών.
Λέξεις κλειδιά: Καρκίνος, θεραπευτική σχέση, επικοινωνία, διαγνωστική ενημέρωση, εκπαίδευση.