|
|||
|
|||
Από την βρεφική ηλικία στην ενήλικη ζωή: Η αναπτυξιακή πορεία της ψυχογενούς ανορεξίας
ΛΑΖΑΡΑΤΟΥ Ε.
Επικ. Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής, Υπηρεσία Παιδιών και Εφήβων, Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής Βύρωνα-Καισαριανής, Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών
Περίληψη
Η ψυχογενής ανορεξία χαρακτηρίζεται από μία στερεότυπη κλινική εικόνα που εκδηλώνεται κατ' υπεροχή στα κορίτσια στην εφηβεία. Παρουσιάζει μια προκαθορισμένη πορεία, υψηλή νοσηρότητα και χαμηλά επίπεδα πλήρους ίασης.
Αν και η διάγνωση τίθεται κυρίως στην εφηβεία, η ψυχογενής ανορεξία μπορεί να έχει έναρξη στην βρεφική, παιδική ή στην αρχή της ενήλικης ζωής.
Η βρεφική ανορεξία, που δεν οφείλεται σε οργανικά αίτια, μπορεί να είναι ενεργητική ή παθητική. Πρόκειται για δύο κλινικές οντότητες με διαφορετική ψυχοπαθολογική σημασία. Η πρώιμη παθητική ανορεξία είναι μια βαρειά κατάσταση που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του βρέφους. Η συχνότερα συναντούμενη βρεφική ανορεξία, η ανορεξία αντίθεσης του δεύτερου εξαμήνου, παρουσιάζεται με την μορφή άρνησης τροφής σε μια περίοδο που το παιδί αποκτά ένα ορισμένο βαθμό αυτονομίας και προσπαθεί να επιβληθεί στη σχέση με τη μητέρα.
Στην παιδική ηλικία η κλινική εικόνα της ψυχογενούς ανορεξίας περιλαμβάνει την άρνηση τροφής εκ μέρους του παιδιού , υπεραπασχόληση με το σωματικό του βάρος και βάρος χαμηλότερο από το αναμενόμενο για την ηλικία του.
Προοπτικές μελέτες θέτουν το ερώτημα αν η διαφορετική ηλικία έναρξης παραπέμπει σε μια διαφορετική κλινική οντότητα ή μπορούμε να εντάξουμε τη διαταραχή στο φάσμα του συνεχούς.
Λίγες είναι οι έρευνες που εξετάζουν την αναπτυξιακή συνέχεια των διαταραχών διατροφής από τα παιδικά στα εφηβικά χρόνια προς την ενήλικη ζωή, ενώ δεν υπάρχουν αντίστοιχες έρευνες που να αναφέρονται στην αναπτυξιακή συνέχεια της ανορεξίας με έναρξη τη βρεφική ηλικία. Συναντώνται όμως κλινικές περιγραφές μεμονωμένων περιπτώσεων που αναλύονται από ψυχοδυναμική σκοπιά.
Η ψυχοδυναμική προσέγγιση αναζητά μια κοινή αιτιοπαθογένεια και την αντίστοιχη οικονομική αξία του συμπτώματος που μπορεί να συνδέει τις διαφορετικές εκφράσεις της ψυχογενούς ανορεξίας. Αναφέρονται αναπτυξιακές ψυχοδυναμικές θεωρίες ενώ η εμφάνιση ψυχογενούς ανορεξίας στο βρέφος όταν η μητέρα ήταν ανορεξική στην εφηβεία συνδέεται με την παθολογία του πένθους.
Λέξεις κλειδιά: Ψυχογενής ανορεξία, αναπτυξιακή πορεία, βρεφική ανορεξία, βρεφική ηλικία, παιδική ζωή.
