|
|||
|
|||
Κρίσεις Υπερφαγίας: Γνωσιακοί μηχανισμοί και θεραπευτικές παρεμβάσεις
ΧΑΡΙΛΑ ΝΤ.
Δρ. Kλινικής Ψυχολογίας-Ψυχοθεραπεύτρια, Εργαστήριο Ψυχολογικής Συμβουλευτικής Φοιτητών-ΕΚΠΑ
Περίληψη
Σύμφωνα με τη γνωσιακή-συμπεριφοριστική θεραπεία, η αιτιογένεση των διαταραχών διατροφής είναι πολυπαραγοντική. Βιολογικοί, κοινωνικοί, οικογενειακοί και ψυχολογικοί παράγοντες φαίνεται να αλληλεπιδρούν και να αποτελούν εκλυτικούς παράγοντες στην εμφάνιση αυτών των διαταραχών οι οποίοι διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Είναι γνωστό ότι οι διαταραχές διατροφής αφορούν κυρίως στη γυναίκα ως απόρροια κοινωνικών παραγόντων που σχετίζονται με τον κοινωνικό ρόλο της γυναίκας και τα κοινωνικά πρότυπα. Οι κρίσεις υπερφαγίας συμβαίνουν κυρίως κατά την ψυχογενή βουλιμία και την διαταραχή της υπερφαγίας.
Η γνωσιακή-συμπεριφοριστική αξιολόγηση των υπερφαγικών επεισοδίων λαμβάνει υπόψη καταρχήν το ιστορικό του προβλήματος καθώς και στοιχεία από το ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό ιστορικό του πελάτη. Κατόπιν, γίνεται η αξιολόγηση του περιστατικού τόσο σε επίπεδο γνωσιακό, όσο και συναισθηματικό, νευροφυσιολογικό και συμπεριφοριστικό. Οι θεραπευτικές παρεμβάσεις για τα υπερφαγικά επεισόδια, στο πλαίσιο της ΓΣΘ βασίζεται στη διαλεκτική συμπεριφοριστική θεραπεία, τις θεραπείες βασισμένες στις θεωρίες της μάθησης, καθώς και τη γνωσιακή θεραπεία. Η πρώτη φάση στοχεύει α) στην εγκατάσταση καλής θεραπευτικής σχέσης και β) στην εκπαίδευση σχετικά με ρύθμιση-έλεγχο του βάρους σώματος, τις επιπτώσεις της αντιρροπιστικής συμπεριφοράς, καθώς και τις επιπτώσεις της δίαιτας και της υπερφαγίας. Κύριος στόχος εδώ είναι κυρίως η αλλαγή των συνηθειών στο φαγητό (αλλαγή στάσης) και στο σπάσιμο του ψυχολογικού φαύλου κύκλου.
Η δεύτερη φάση της θεραπείας περιλαμβάνει διερεύνηση των εκλυτικών παραγόντων των βουλιμικών κρίσεων, διάγνωση πιθανών συνοδών διαταραχών (π.χ κατάθλιψη) που μπορεί να αποτελούν πιθανούς εκλυτικούς παράγοντες, ενασχόληση με αυτούς τους εκλυτικούς παράγοντες, εξοικείωση με τις γνωσιακές αρχές, αναγνώριση λανθασμένων αντιλήψεων και εύρεση εναλλακτικών συμπεριφορών καθώς επίσης και διερεύνηση των σχέσεων μέσα στην οικογένεια.
Λέξεις κλειδιά: Υπερφαγία, γνωσιακή-συμπεριφορι-στική ψυχοθεραπεία, βουλιμία, διαλεκτική θεραπεία.
