Κατάθλιψη μετά από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ Θ., ΣΤΑΧΤΕΑ Ξ.
1η Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο

Περίληψη
Η εκδήλωση καταθλιπτικής διαταραχής αποτελεί τη συχνότερη νευροψυχιατρική διαταραχή μετά από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ). Γενικά, θεωρείται ότι το 20-50% των ασθενών με ΑΕΕ εμφανίζουν κάποια καταθλιπτικού τύπου διαταραχή κατά τη διάρκεια της οξείας ή υποξείας φάσης του ΑΕΕ και τουλάχιστον το 25% των επιζώντων παρουσιάζει κατάθλιψη μέσα σε ένα χρόνο από το επεισόδιο. Η κατάθλιψη μετά από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΚΜΑΕΕ) σχετίζεται με εκτεταμένη αναπηρία και ελάττωση της φυσικής λειτουργικότητας, μικρότερη συμμετοχή στην διαδικασία αποκατάστασης με αυξημένη εξάρτηση από τους φροντιστές, και πτωχά αποτελέσματα τόσο στη σωματική όσο και τη γνωσιακή διάστασή της που εκδηλώνεται με έκπτωση των ανωτέρων νοητικών λειτουργιών, κακή ποιότητα ζωής, και αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Η κλινική εικόνα και η πορεία της ΚΜΑΕΕ εμφανίζει ορισμένες ιδιαιτερότητες που την διαφοροποιούν από τη μείζονα καταθλιπτική διαταραχή. Τα διαφοροδιαγνωστικά προβλήματα που ανακύπτουν στην περίπτωση της ΚΜΑΕΕ είναι σε ορισμένες περιπτώσεις αρκετά σύνθετα λόγω της φύσης των συμπτωμάτων από την πρωτοπαθή νόσο τα οποία προσομοιάζουν αυτά της κατάθλιψης. Οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη ΚΜΑΕΕ διακρίνονται αδρά στους γενικούς μη ειδικούς παράγοντες κινδύνου και στους ειδικούς παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά του ΑΕΕ. Ιδιαίτερα έχει μελετηθεί η εντόπιση, η έκταση και η βαρύτητα του ΑΕΕ. Έχει υποστηριχθεί ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης ΚΜΑΕΕ σε βλάβες των πρόσθιων εγκεφαλικών περιοχών με αριστερή ημισφαιρική εντόπιση, αλλά συστηματικές μετα-αναλύσεις δεν έχουν επιβεβαιώσει την άποψη αυτή. Οι αιτιοπαθογενετικοί μηχανισμοί οι οποίοι έχουν ενοχοποιηθεί για την εκδήλωση της ΚΜΑΕΕ είναι βιολογικοί παράγοντες, ψυχολογικοί παράγοντες, η καθαυτή ψυχολογική αντίδραση στη νόσο και διάφοροι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες. Στα ενδεδειγμένα μέτρα θεραπευτικής αντιμετώπισης της ΚΜΑΕΕ περιλαμβάνονται η κατάλληλη ψυχοκοινωνική υποστήριξη, διάφοροι μέθοδοι υποστηρικτικής ψυχοθεραπείας και η φαρμακοθεραπεία με αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Εγκέφαλος 2008, 45(4):205-212.

Λέξεις κλειδιά: Κατάθλιψη, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, επιδημιολογία, παράγοντες κινδύνου, αιτιοπαθογένεια.

Πλήρες κείμενο